De vluchtelingencrisis in Syrië blijft ook in 2022 met ruime voorsprong de grootste ter wereld.  In totaal zijn 6,6 miljoen Syriërs op de vlucht. Het overgrote deel van deze vluchtelingen (83 %) wordt opgevangen in buurlanden als Turkije, Libanon en Jordanië. Daarnaast zijn nog eens 6,7 miljoen Syriërs intern ontheemd in eigen land.

En het einde van de vluchtelingencrisis is nog niet in zicht.  Vorig jaar nog noemde Antonio Guterres, Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, de crisis in Syrië een ‘levende nachtmerrie’. Onderzoek uit Noorwegen voorspelt dat nog eens 6 miljoen Syriërs de komende 10 jaar hun land zullen ontvluchten als de wereld er niet in slaagt duurzame oplossingen te vinden voor de crisis in Syrië.

Tegen deze sombere achtergrond ijvert 11.11.11, samen met haar partners in de “Refugee Protection Watch” (RPW) coalitie, al lang voor duurzame oplossingen en een betere bescherming. Sinds begin 2021 zijn er intensieve contacten met parlementsleden en kabinetten over een concrete aanpak van de situatie.

Op 22 december nam het federaal parlement een resolutie aan. Deze resolutie kwam er na maandenlange besprekingen op initiatief van Els Van Hoof (CD&V).  De resolutie roept de regering op werk te maken van “duurzame oplossingen” voor Syrische vluchtelingen. In een notendop vraagt de resolutie:

• extra financiële inspanningen voor een kwaliteitsvolle opvang en bescherming voor Syrische vluchtelingen in de regio, met bijzondere aandacht voor de ontwikkeling van gelijkwaardige partnerschappen met lokale organisaties,
• om de boodschap te blijven herhalen dat er momenteel geen sprake kan zijn van veilige, vrijwillige en waardige terugkeer naar Syrië,
• om de opties in kaart te brengen voor een internationaal monitoringsmechanisme over de voorwaarden voor een veilige, vrijwillige en waardige terugkeer naar Syrië,
• diplomatieke actie tegen het toenemende aantal gedwongen deportaties  in buurlanden als Libanon en Turkije,
• consequente veroordeling van illegale “pushbacks” van vluchtelingen aan de Europese buitengrenzen, 
• versterken van het UNHCR-hervestigingsprogramma voor vluchtelingen,
• actief te bestuderen of België een grotere bijdrage kan leveren aan heropbouwinspanningen in Syrië zelf. 
  

Als Koepel van Internationale Solidariteit zijn we erg tevreden met dit ambitieuze pakket aan gevraagde maatregelen. Ze sturen een krachtig signaal uit dat er geen sprake kan zijn van “business as usual” in de Syrië-regio. 

We roepen minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès, minister van Internationale Samenwerking Meryame Kitir en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi op om werk te maken van een snelle uitvoering van deze resolutie. Dat kan via de besteding van de eigen budgetten: het budget vredesopbouw (Buitenlandse Zaken), de budgetten maatschappijopbouw en humanitaire hulp (Internationale Samenwerking), en de programma’s van de niet-gouvernementele samenwerking voor 2022-2026. 

Om de resolutie verder in de praktijk te brengen moet België ook haar gewicht in de internationale schaal leggen.

Concreet vraagt 11.11.11 dat België het initiatief neemt om een coalitie van gelijkgezinde EU-lidstaten op de been te brengen. Deze coalitie kan in aanloop naar belangrijke beleidsmomenten actief ijveren voor  een betere bescherming van Syrische vluchtelingen. Zo is er jaarlijks de EU/VN Syriëconferentie in Brussel, en herbekijken de Verenigde Naties momenteel hun Regional Operational Framework voor Syrische vluchtelingen.

België is ook een belangrijke donor van het VN-Vluchtelingenagentschap UNHCR. Samen met gelijkgezinde landen moet België bij de UNHCR pleiten voor de monitoring van de voorwaarden voor een veilige, vrijwillige en waardige terugkeer. Tot slot moet België ook een bijkomende inspanning leveren om het UNHCR-hervestigingsprogramma voor vluchtelingen te versterken.