Factcheck: trekken reddingsacties op zee meer migranten aan?
Fake! Zoek- en reddingsacties op zee trekken niet meer migranten naar Europa aan. Dat blijkt nog maar eens uit een nieuwe wetenschappelijke studie.
21 Aug 2023
2 minuten
"Reddingsoperaties hebben een aanzuigeffect op migranten." Het is een vaak aangehaalde claim door sommige politici om het werk van ngo’s en activisten te belemmeren. En ook eentje die dagelijks opduikt uit de krochten van sociale media. Maar dat klopt niet, zegt een nieuwe studie uit het wetenschappelijk tijdschrift Scientific Reports.
De wetenschappers bouwden op basis van cijfers van oversteekpogingen, aanhoudingen door de kustwachten van Tunesië en Libië en het aantal gekende doden en vermisten een simulatiemodel dat de migratiebewegingen nabootst. Ze onderzochten het effect van verschillende elementen, zoals reddingsacties, conflicten, het weer, werkloosheidscijfers, de internationale grondstofprijzen, de wisselkoers en het luchtverkeer.
Nadien maakte het model een simulatie van wat er zou gebeuren als één element wordt weggehaald. "Bij het weghalen van het element ‘reddingsacties’ bleef het aantal migranten onveranderd", zegt onderzoeker Alejandra Rodríguez Sánchez (universiteit van Potsdam in Duitsland).
Push-factoren zorgen voor meer migratie
Wat wél voor meer migratie zorgt? Dat zijn push-factoren zoals oorlogen, economische problemen en natuurrampen.
Reddingsacties van ngo's zorgen er dus niet voor dat er meer mensen naar Europa vluchten. Het onderzoek haalt zo ook de officiële verklaringen van de Europese Unie onderuit, die het omgekeerde stellen.
Het is bovendien niet de eerste keer dat dit bewezen wordt. Eerdere onderzoeken van het European University Institute (2019) en van de Londen University (2017) kwamen ook al tot die conclusie.
Nood aan veilig alternatief
Mensen vluchten niet omdat ze een kans zien om 'gered' te worden door reddingsschepen. Ze vluchten uit wanhoop en maken de levensgevaarlijke oversteek op de Middellandse Zee omdat ze geen veilig alternatief hebben.
"Al 2.652 mensen zijn dit jaar gestorven of verdwenen op zee. Reddingsacties zijn dus cruciaal. De EU moet dringend werk maken van alternatieven, zoals legale en veilige toegangswegen", zegt Flor Didden, migratie-expert bij 11.11.11.
