De impact van de coronacrisis op de globale voedselketen
De huidige gezondheidscrisis die stelt het functioneren van onze geglobaliseerde en onderling afhankelijke voedselsystemen ter discussie en toont hun kwetsbaarheid aan. De Coalitie tegen de Honger roept op tot een dringend antwoord op de crisis, maar ook tot structurele oplossingen om onze voedselsystemen duurzaam te maken.
De gezondheidscrisis die we nu meemaken, stelt het functioneren van onze geglobaliseerde en onderling afhankelijke voedselsystemen ter discussie, en toont hun kwetsbaarheid aan. Reeds voor de COVID-19-crisis leed één op de op negen mensen honger, hetzij meer dan 800 miljoen mensen, een cijfer dat nu reeds vier jaar lang in stijgende lijn zit. Maar de inperkingsmaatregelen en de beperkingen op het verkeer van goederen en personen als reactie op de pandemie, doen de voedselonzekerheid in de wereld nog verder toenemen. De Coalitie tegen de Honger roept op tot een dringend antwoord op de crisis, maar ook tot structurele oplossingen om onze voedselsystemen duurzaam te maken.
Binnenin landen zorgen de beperkingen op het vlak van mobiliteit tot een markttoegang waardoor boeren hun producten niet langer kunnen verkopen en/of het nodige materiaal aankopen voor het groeien van gewassen of het voederen van hun dieren. Voor de consument veroorzaken deze maatregelen tekorten in de grote steden.
Voor landen die voornamelijk afhankelijk zijn van de invoer van voeding en landbouwgrondstoffen om hun voedselzekerheid te garanderen, lijken er grote risico's op tekorten te bestaan, die de voedselonzekerheid verder dreigen te vergroten.
Afgezien van de quarantaine, de andere overheidsmaatregelen en de directe gevolgen daarvan, is het in de eerste plaats de economische recessie die honderden miljoenen mensen in armoede en voedselonzekerheid dreigt te storten. Deze leidt immers tot banen- en inkomensverlies, in een context waar geen of weinig veiligheidsnetten zijn, zowel op het niveau van de staten als het niveau van de gezinnen. Vrouwen in het bijzonder lopen een groot risico doordat ze een beperkte toegang hebben tot formele werkgelegenheid en sociale bescherming en doordat hun eigendomsrecht wordt beperkt. In het licht van deze gecombineerde gezondheids-, economische, financiële en voedselcrisis, moet ons beleid maatregelen nemen om internationale solidariteit te garanderen en een transformatie van onze voedselsystemen door te voeren.
De situatie voor de landbouw is dramatisch, vooral nu COVID-19 zijn stempel drukt op Noord- en Zuid-Kivu. De voedselschaarste is niet langer een kwestie die alleen de armen aangaat, maar die alle klassen in de regio treft
Enkele cijfers op een rij
- Naar verwachting zullen er tegen het einde van 2020 130 miljoen mensen meer lijden aan acute honger ;
- Met name West-Afrika zou hard worden getroffen met een stijging van 50 miljoen mensen die in een voedselonzekere situatie terechtkomen ;
- België besteedt slechts 16% van zijn officiële ontwikkelingshulp voor landbouw aan agro-ecologische projecten ;
- In Afrika ten Zuiden van de Sahara zijn vrouwen goed voor 60-80% van de beroepsbevolking die werkzaam is in de productie van voedsel en opbrengstgewassen;
Hoe moet het anders?
Op het niveau van België en het samenwerkingsbeleid:
- Zorg voor noodvoedselhulp voor mensen die honger lijden. Deze voedselhulp moet bij voorrang lokaal worden aangekocht bij producentenorganisaties;
- De internationale samenwerking moet worden geheroriënteerd ter ondersteuning van nationale strategieën en beleidslijnen die gericht zijn op de ontwikkeling en instandhouding van een duurzame, lokale en veerkrachtige landbouw (agro-ecologie) in de partnerlanden, met bijzondere aandacht voor gender;
- Landen met een laag inkomen die afhankelijk zijn van voedselimport moeten worden ondersteund om hun eigen voedselsystemen op te bouwen en strategische voedselreserves aan te leggen;
Op Europees niveau:
- Er moet worden gezorgd voor een systeem waarbij iedere beleidsmaatregel in overeenstemming is met het internationaal engagement om honger te bestrijden;
- Vrijhandelsovereenkomsten moeten worden herzien in functie van hun effect op voedselzekerheid in de partnerlanden;
