Image
niger covid 19

De pandemie is een sociale crisis

Politiek

De COVID-19-pandemie is in de eerste plaats een volksgezondheidscrisis, maar in toenemende mate ook een sociale crisis. De impact en potentiële gezondheidsrisico’s zijn namelijk niet voor iedereen gelijk. Het coronavirus nestelt zich op bestaande ongelijkheden in de samenleving en diept ze verder uit.

Image
Cristina Palabay

Overvolle gevangenissen maken gedetineerden zeer kwetsbaar voor ziekten, in tijden van corona onverantwoord. De veiligheid van personen die van hun vrijheid zijn beroofd wordt op geen enkele manier gegarandeerd

Cristina Palabay
secretaris-generaal van Karapatan, partner van Viva Salud in de Filipijnen
Image
niger covid 19
Anna Psiaki

Etnische minderheden, mensen die in armoede leven of gemarginaliseerde groepen, zoals daklozen, gedetineerden of mensen op de vlucht, lopen veel meer risico om te worden besmet met het coronavirus of om een besmetting met hun leven te bekopen. De ziekte- en sterftecijfers uit verschillende landen voor COVID-19 tonen dat aan. De ongelijkheid in impact van de pandemie stopt niet bij het al dan niet krijgen van de ziekte en de gevolgen ervan. De ingrijpende beleidsmaatregelen die tijdens de lockdown door verschillende overheden werden uitgevaardigd, vormen voor veel kwetsbare groepen een onoverkomelijke hindernis.

De grote verschillen zijn te verklaren aan de hand van de sociale determinanten van gezondheid. Gezondheid is namelijk meer dan het geheel van een fysieke toestand of de afwezigheid van ziekte. Ze wordt grotendeels bepaald door de omstandigheden waarin mensen opgroeien, wonen, werken en ouder worden. Personen die worden geconfronteerd met slechte arbeidsomstandigheden en een gebrekkige huisvesting of die geen toegang hebben tot essentiële goederen en diensten, zoals water, degelijke voeding, sociale bescherming, onderwijs en zorg, worden sneller ziek en lopen meer kans om te worden besmet met het coronavirus of te worden getroffen door de impact van de pandemie. 
 

Image
Jean-Clovis Kalobu

Het gebrek aan bescherming en het tekort aan zorg en apparatuur vormt een hoog besmettingsrisico voor gezondheidswerkers en leidt tot grote stress

Dr. Jean-Clovis Kalobu
Medical Advisor van Memisa in DR Congo

De pandemie speelt zich dus af tegen een achtergrond van diepe socio-economische ongelijkheden en maatschappelijke breuklijnen, zoals gender, etniciteit, leeftijd, seksuele geaardheid, opleidingsniveau en geografische ligging. Die verdelen de gezondheidsimpact van het coronavirus op zeer onevenredige manier in de samenleving. Zonder aandacht voor de sociale determinanten van gezondheid en de structurele problemen die het recht op gezondheid van miljarden mensen op de wereld in gevaar brengen, kunnen we de coronapandemie en toekomstige crisissen onmogelijk het hoofd bieden. 

Daarom vragen we om:

  • Health in All Policies prioriteit te geven in het beleid. Schenk in alle beleidsdomeinen aandacht aan gezondheid. Zorg voor een coherent beleid dat werkt aan de sociale determinanten van gezondheid, dat de structurele oorzaken van ziekte aanpakt en dat op verschillende niveaus strategieën formuleert.
  • Te verzekeren dat beleidsbeslissingen in domeinen zoals ontwikkelingssamenwerking, handel en buitenlandse zaken bijdragen aan de uitbouw van een kwaliteitsvolle publieke gezondheidszorg die voor iedereen toegankelijk is.
  • In het gezondheidsbeleid de klemtoon steeds op preventie te leggen. Voor elke euro die bespaard wordt in het preventief beleid heb je een meervoud nodig in het curatief beleid.
  • De meest kwetsbare groepen in onze samenleving centraal te plaatsen in de beleidsstrategieën. Als je hen bereikt, bereik je iedereen.
     

Werkgroep Determinanten van Internationale Gezondheid van Be-Cause Health en Actieplatform Gezondheid & Solidariteit