Belgisch klimaatbos in Ecuador zorgt voor natuurlijke buffer tegen palmolieplantages

Het verhaal van de Belgisch-Ecuadoraanse klimaatbossen

"Het vinden van een geschikte plaats voor een bos is geen sinecure. We planten natuurlijk niet eender waar bomen. In België kan dat sowieso al niet, maar ook in de tropen, zoals in Ecuador, zijn er veel condities om rekening mee te houden. Dus zoals steeds gingen we eerst zelf op terreinbezoek om het klimaatbos een geschikte plek te kunnen geven", zegt Debbie Eraly, vertegenwoordiger BOS+ in Ecuador.

Ecuador is een van onze trouwe partnerlanden waar we niet aan onze eerste hectare nieuw bos toe zijn. In Mashpi, de subtropische regio in het Noordwesten van Ecuador, werken we samen met de organisatie Fundación Mindo Cloudforest en lokale eigenaars.

Deze regio maakt deel uit van de Choco-Andes, een corridor tussen Columbia en Ecuador met een zeer biodiverse fauna en flora en een hoge graad aan endemisme (soorten die exclusief in deze regio voorkomen), des te belangrijker dus om te zorgen dat het bos behouden blijft en de bestaande stukken opnieuw verbonden worden.

Een buffer tegen palmolieplantages

Dit is een regio waar ecotoerisme in zijn pure vorm een belangrijke rol speelt voor de bevolking en waar nog veel intacte bossen zijn. Maar de monocultuur plantages van palmen voor de productie van palmharten en ook voor de beruchte palmolie dringen ook hier door.

Dit zijn economisch gezien heel interessante teelten waardoor de andere aspecten vaak opzij gezet worden. Palmolie levert gemiddelde 5 keer meer op per hectare dan andere olie-producerende gewassen. Maar ze brengen ook veel negatiefs met zich mee.

Enerzijds zorgt de willkeurige aanleg van de plantages voor het opsplitsen van de nog intacte en dus zeer waardevolle bossen. Daarnaast zijn het teelten die veel herbiciden gebruiken en dus de gezondheid van mens en natuur aantasten. Deze intensieve teelten zorgen na enkele jaren ook voor volledig uitgeputte en dichtgeslagen bodems waar nog weinig meer dan exotische en agressieve grassoorten op groeien.

Gelukkig groeit het bewustzijn in deze regio en een groep van bewoners in Mashpi inspireert door het toepassen van permacultuurprincipes in hun gemengde teelten. Ze willen een alternatief bieden, ook door de aanleg van een corridor waar het klimaatbos een stuk van zal uitmaken. Daardoor zal de opsplitsing tussen twee waardevolle bosarealen alvast geleidelijk aan gekeerd worden. 

Het relaas van de lokale bevolking

Vorige zomer bracht een thesisstudent van UGent, Jens Van Impe, een paar dagen door in Mashpi om interviews af te nemen van mensen met directe interesse in herbebossing om hun motieven beter te kennen. Een werk dat zeer veel bijdraagt aan BOS+ en toeliet om de voorgestelde herbebossingspercelen te valideren.

Maria-José is een van de eigenaars waar we bebossen. Hij vertelde heel emotioneel: "Mashpi staat symbool voor mijn kindertijd, is mijn heiligdom. De natuur en de bomen maken dat waar". Maria-José is niet de enige in de regio die wilt herbebossen. Marco Huyberto Taipe bijvoorbeeld, is bereid om op korte termijn te willen herbebossen, maar nog niet binnen het voorziene klimaatbos: "Onze landbouw is volledig chemisch geworden. Ik hoop dat het planten van bomen tussen mijn gewassen de schade kan herstellen". 

Andere inwoners van de gemeenschap in Mashpi zoals Luris Napa, een oude dame die aan het voetbalpleintje al jarenlang kookt voor iedereen, zegt: "de natuur in Mashpi zorgt voor toerisme en de bescherming ervan brengt sociale opportuniteiten met zich mee. We hebben hulp nodig om nieuwe bossen te planten en we zullen er nadien zeker zorg voor dragen".
 
Dit is de essentie van wat gaande is in Mashpi. Hoe toerisme en natuur gelinkt is aan sociale mogelijkheden. Ronald Torres, leraar in de lokale school, haalde nog een andere reden aan waarom nieuwe bossen in de regio onontbeerlijk zijn: "het idee dat er een catastrofe aankomt, is reëel. We weten niet waar je juist moeten beginnen planten. Laten we daarom hier beginnen". 

De geboorte van een Belgisch klimaatbos in Ecuador
De samenwerking van BOS+, Climate Express, Klimaatcoalitie Coalition Climat, WWF-Belgium, Greenpeace Belgium, Bond Beter Leefmilieu, Mindo Cloudforest Foundation en 75.000 klimaatbetogers zorgden voor het ontstaan van een Belgisch klimaatbos in Ecuador. 

Hieronder de aftermovie