Image
Bosbranden in de Amazone

Bosbranden in de Amazone

Changemaker

Inheemse Brazilianen: een dam tegen het vuur

Waar tot voor kort een dicht woud was op Bananal, een riviereiland in de Amazone in Brazilië, grazen vandaag witte koeien. Tachtig procent van de bossen is er met opzet platgebrand. Het Amazonewoud en de inheemse gemeenschappen die van het woud leven, betalen een zware prijs voor onze honger naar rundsvlees en soja. Maar wij ook. 

Kruidvat

In 2022 sneuvelde in Brazilië voor het zoveelste jaar op rij het record voor het aantal bosbranden. In augustus alleen waren er naar schatting ruim 24.000 vuurhaarden. Door de aanhoudende droogte, ook daar, is het woud een kruitvat. Boeren branden om de resten van de vorige oogst op hun velden weg te krijgen of nieuw land vrij te maken. Maar de vuurtjes zijn, met een kurkdroge ondergrond, niet altijd onder controle te houden

Bovenhand van de agro-industrie

Deze kleine boeren zijn echter iets te makkelijk kop van jut. Veel beschermd woud gaat in de vlammen op omdat het wordt aangestoken door boeren, veehouders en speculanten die zo plaats willen maken voor landbouw op industriële schaal.  

In Brazilië bijvoorbeeld is de overheidsdienst die deze branden in de gaten moet houden en bestrijden, die de ontbossing moet monitoren en boetes uitschrijven wanneer er woud verdwijnt dat niet mag verdwijnen, door president Jair Bolsonaro op droog zaad gezet. Bolsonaro heeft de agro-industrie een vrijgeleide gegeven voor het Amazonewoud. Deze manier van werken is typerend voor de regio, niet enkel voor Brazilië. 

Klimaat op hol

De aangestoken vuurhaarden bedreigen ook de habitat van meer dan honderd inheemse gemeenschappen waarvan sommige afgesneden van de buitenwereld leven in het Amazonewoud. Ze leven van wat ze vinden aan voedsel, geneeskrachtige planten en onderdak. Het platbranden van delen van het Amazonewoud brengt hun (over)leven en cultuur in gevaar

Maar ook wij zijn niet veilig. De Amazone haalt niet alleen CO2 uit de atmosfeer, ze is ook als een natuurlijke airco die de planeet helpt af te koelen. De huidige droogte wordt veroorzaakt door steeds frequentere en intensere hittegolven. Die droogte bedreigt niet alleen landbouw en voedselvoorziening. Ze zet een helse spiraal in gang waarbij ook het regenwoud begint af te sterven en het klimaat nog sneller op hol slaat. 

Image
Gregorio Díaz Mirabel

“Als wij buiten het managen van de klimaatcrisis en van de biodiversiteit gehouden worden, als wij niet centraal staan bij de beslissingen, bij de planning en de uitvoering van acties, zullen we gewoon voortdoen zoals we nu bezig zijn. We zijn een deel van de oplossing voor deze wereldwijde crisis.”

Gregorio Díaz Mirabel
COICA, de overkoepelende organisatie van de inheemse amazone-gemeenschappen

Asamblea Mundial por la Amazonía

Met haar partnerprogramma’s versterkt 11.11.11 de stem van inheemse gemeenschappen in het uitwerken van oplossingen in de strijd tegen de klimaatverandering. Onze partners Fundación Solón (Bolivia), PBFCC (Bolivia), Mocicc (Peru) en CEDENMA (Ecuador) duwen mee aan de kar van de ‘Asamblea Mundial por la Amazonía’, een groot regionaal actieplatform tegen de etnocide, ecocide en het extractivisme in het Amazonegebied.  

“Wij hebben voorstellen voor oplossingen die de tand des tijds doorstaan hebben,” zegt José Gregorio Díaz Mirabel van COICA, de overkoepelende organisatie van de inheemse amazone-gemeenschappen. Oplossingen zoals herstel van bos- en waterbronnen, lokale kennis over voedselproductie vergroten en verder kenbaar maken en erkenning van rechten van de natuur. “Als wij buiten het managen van de klimaatcrisis en van de biodiversiteit gehouden worden, als wij niet centraal staan bij de beslissingen, bij de planning en de uitvoering van acties, zullen we gewoon voortdoen zoals we nu bezig zijn. We zijn een deel van de oplossing voor deze wereldwijde crisis.” 

Stop jij mee klimaatonrecht?

De massale bosbranden in het Amazonewoud brengen iedereen in gevaar. Maar de lokale bevolking en ecosystemen lijden vandaag al het meest.

Stop samen met ons het onrecht.

Copyright coverfoto: © Lumppini / Shutterstock