Septembernieuws overspoeld door klimaatrampen: hoe kan financiering helpen?
20 Sep 2024
3 minuten
“Dodentol door overstromingen in Myanmar loopt op tot 226.” “Noodweer teistert Midden- en Oost-Europa.” Hevige bosbranden in Portugal eisten al zeven levens.”
Maar ook: dodelijke overstromingen in Marokko, bosbranden in Brazilië door extreme droogte, overstromingen door zware regen in Tsjaad, Soedan en Nigeria. Het septembernieuws wordt overspoeld door klimaatrampen. Overal in de wereld raast de klimaatcrisis verder. Toch blijft politieke actie zwaar beneden alle peil.
Wie de krant openslaat of nieuwswebsites afstruint, kan er niet omheen: de klimaatcrisis raast ook in september genadeloos verder. Maar de gevolgen, die treffen vooral de mensen en landen die het minst bijdragen aan de klimaatopwarming. Klimaatkwetsbare landen – voornamelijk lage-inkomenslanden – kampen steeds vaker en intenser met extreme hitte, droogte, overstromingen en andere gevolgen. En vaak hebben ze geen of amper middelen om zichzelf ertegen te beschermen.
Maar klimaatonrecht is geen ver-van-ons-bedshow: ook in België en Europa delen kwetsbare mensen het hardst in de klappen. Zo veroorzaakte cycloon Boris voor miljarden euro’s aan schade bij zijn doortocht in Oost- en Centraal-Europa deze maand. Duizenden mensen zijn hun huizen ontvlucht. Verschillende mensen lieten het leven.
Hoe kan klimaatfinanciering helpen?
In grote delen van de wereld is de toestand dus bijzonder ernstig. Het tij valt nog te keren met verregaande internationale samenwerking. Met solidariteit.
Op de internationale klimaattop van 2015 maakten rijke landen een belofte: 100 miljard dollar per jaar klimaatfinanciering aan klimaatkwetsbare landen. Zo kunnen ze zich aanpassen aan de gevolgen van de klimaatcrisis en hun eigen CO2-uitstoot verminderen. Deze beloften bleven echter vaak een dode letter.
Zo zijn er grote problemen op vlak van dubbeltellingen en overrapportage. Bovendien wordt het gros van de financiering verstrekt in de vorm van lenigen. In 2022 was dit maar liefst 69,4 procent. “Leningen die worden verstrekt onder het mom van klimaatfinanciering zijn oneerlijk. De armste landen ter wereld mogen niet financieel gedwongen worden om op te draaien voor een klimaatcrisis die ze niet hebben veroorzaakt”, zegt 11.11.11-klimaatexpert Kiki Berkers.
Ook België legt te weinig op tafel. Ons land draagt 135 miljoen euro bij van de minstens 500 miljoen die nodig is, zoals meerdere studies aangeven. Nochtans zijn er middelen. Zoals bijvoorbeeld de 15 miljard euro die België elk jaar uitgeeft aan fossiele subsidies.
Klimaattop in november
Op de aankomende internationale klimaattop in Bakou (Azerbeidzjan) wordt klimaatfinanciering een belangrijk thema. Maar anderhalve maand voor de klimaattop, terwijl de wereld worstelt met de klimaatcrisis, zien we weinig hoopvolle signalen. Rijke landen die de grootste verantwoordelijkheid dragen, hebben nog geen garanties gegeven voor de aanzienlijke stijging van financiering die nodig. België moet een betrouwbare partner blijven in het internationale klimaatdebat. Eentje die haar afspraken nakomt. Dit is cruciaal voor de internationale reputatie en geloofwaardigheid van België.
Op de volgende klimaattop in november wordt er een nieuwe doelstelling afgesproken voor klimaatfinanciering. Die moet transparanter zijn, terechtkomen bij de klimaatkwetsbare landen en gemeenschappen, en fors hoger liggen. Enkel zo pakken we de klimaatcrisis globaal aan.
Doe een gift
En steun onze strijd voor een klimaatrechtvaardige wereld. Zo beschermen we de meest kwetsbare landen en gemeenschappen tegen de klimaatcrisis.
