Krachtig in kwetsbaarheid: de impact van Covid op de LGBTI-gemeenschap in Centraal-Afrika - #1jaarpandemie
Samen met lidorganisatie Çavaria focussen we in dit artikel op de LGBTI-gemeenschap in Centraal-Afrika. Covid heeft wereldwijd zware wonden geslagen. Maar voor bepaalde groepen betekent dit dat bestaande ongelijkheden en hun precaire situatie enkel maar versterkt wordt. Aan het woord is Albert Nabonibo, LGBTI-activist in Centraal-Afrika. Hij faciliteert er een coalitie van 18 LGBTI-organisaties die hun krachten bundelen voor een LGBTI+ inclusieve samenleving.
Strijden voor een inclusieve maatschappij, waar gender -en seksuele diversiteit gewaarborgd blijft, is voor mij heel fundamenteel, gezien de vele uitdagingen waarmee de LGBTI-gemeenschap geconfronteerd wordt.
Veel LGBTI-personen leven in armoede. Enerzijds omwille van de discriminatie op de arbeidsmarkt; anderzijds omdat veel LGBTI-personen een lager scholingsniveau hebben en dus minder jobkansen. Op school werden ze namelijk vaak gepest of ze voelden zich gedwongen om school te verlaten door het geweld en de discriminatie. As resultaat zijn veel mensen binnen de LGBTI-gemeenschap werkloos of tewerkgesteld in de informele economie (zoals sekswerk, als freelancer of zelfstandige) en worden ze slechts op een dagelijkse basis betaald.
Daarnaast ervaart een hoog percentage LGBTI-personen discriminatie binnen hun familie en door hun buren. Daardoor kunnen ze niet bij hen aankloppen voor steun of basisvoorzieningen. Ook in de gezondheidszorg krijgen LGBTI-personen het zwaar te verduren omwille van discriminatie en stigmatisering. Hierdoor stellen ze het zoeken van medische zorg zo lang mogelijk uit; of gaan ze pas wanneer het te laat is. Bovendien komen auto-immuunziektes, zoals HIV, meer voor binnen de LGBTI-gemeenschap. Twee belangrijke redenen waarom LGTBI-personen vaak een minder goede gezondheid hebben.
Covid als verzwarende factor
De huidige pandemie vergroot de bestaande ongelijkheden en treft bepaalde gemeenschappen, zoals LGBTI-personen, disproportioneel hard. De overheid beperkt onze bewegingsvrijheid om het virus in te dijken, maar zo verliezen veel van hen hun inkomen volledig. Ze voorziet daarenboven geen steun of werkloosheidsuitkering. LGBTI-personen die al in armoede leven, worden hierdoor extra hard getroffen. Ze hebben niet de middelen om de meest essentiële zaken, zoals voeding, zeep of medicatie, te kopen. Het virus vergroot met andere woorden de al sterk heersende armoede in onze gemeenschap.
Aangezien veel LGBTI-personen in een problematische thuissituatie leven, zorgt het verplicht thuisblijven ook voor extra spanningen. Het risico op gevaarlijke, en zelfs gewelddadige situaties, neemt hierdoor toe.
Ook de gezondheidssituatie van LGBTI-personen is precairder geworden. Door hun vaak al slechte gezondheidstoestand, lopen ze een verhoogd risico op covid. Ongeletterdheid en een lagere scholingsgraad beperken hun toegang tot informatie over het virus en de nodige maatregelen om zich er adequaat tegen te beschermen. De auto-immuunziektes waarmee sommigen kampen, maakt hen kwetsbaarder voor covid en hun leefsituaties, een gebrek aan sociaal netwerk en toegang tot hoognodige diensten tijdens deze pandemie, belet LGBTI+ de noodzakelijke zorg te zoeken.
De maatregelen van de overheid hebben eveneens een negatieve impact op mentale gezondheid van LGBTI-personen. Door hun ervaringen met geweld en vooroordelen hebben veel LGBTI-personen een lager zelfbeeld en minderheidsstress, en dus vaker mentale gezondheidsproblemen. Een gebrek aan inkomen, niet in basisnoden kunnen voorzien en hun vijandige thuisomgeving creëren extra stress en doen de mentale problemen bij LGBT- personen toenemen.
When Covid gets tough, the tough get going
Met onze coalitie van LGBTI-organisaties schakelden we daarom meteen extra ondersteuning in voor onze lidorganisaties. Tegelijkertijd zetten we ook ons werk voor de rechten en het welzijn van LGBTI-personen verder. Zoals gezegd, staan deze zwaar onder druk door covid.
We deden een mapping van de impact die covid heeft, om meer informatie en data te verzamelen over de uitdagingen die LGBTI-personen ondervinden. Dit versterkte ons lobbywerk en op basis van de resultaten focusten we op een inclusieve werkvloer en maatschappij. We werden hierin gesteund door de ambassade van een West-Europees land.
We zagen dat ook lokaal lobbywerk essentieel is om de impact van covid aan te pakken. Daarom zochten we extra fondsen en denken we verder na over doeltreffende strategieën om het stigma en de discriminatie van LGBTI+ personen in de lokale gemeenschap aan te pakken.
Ook moesten we snel noodsteun bieden, in de vorm van voedsel en hygiënisch materiaal voor de meest kwetsbare leden van onze gemeenschap. We gebruikten daarvoor onze eigen fondsen en contacteerden onze partners en donors om ons te helpen bij deze noodsteun.
Omdat veel leden van onze LGBTI-gemeenschap hun job verloren door de pandemie, lanceerden we microprojecten. Daarbij ondersteunen we LGBTI-personen in het opzetten van hun inkomstengenererede activiteiten. Eén LGBTI-groep zette een champignonboerderij op, een groep trans personen startte een houtskoolbedrijf, anderen stampten een kleermakerij uit de grond en ook een voedingswinkel zag het licht.
Krachtig in kwetsbare situaties
Na één jaar pandemie zien we weer maar eens dat de kwetsbaarheden van de LGBTI-gemeenschap versterkt worden in tijden van crisis. Maar ook nu zien we opnieuw dat de kracht, de weerbaarheid en de creativiteit die onze gemeenschap al gebruikte om voor onze rechten op te komen: voor seksuele rechten en genderdiversiteit. Dit helpt ons om met die uitdagingen verder aan de slag te gaan!
Dit artikel is aangedragen door onze lidorganisatie Çavaria in het kader van #1jaarpandemie. Çavaria is de Vlaamse belangenverdediger van holebi’s, transgender en intersekse personen (LGBTI+-mensen) en koepel van LGBTI+-organisaties. Meer artikels en info over hun internationaal werk vind je hier.
