Het actiejaar van Jatam - #1jaarpandemie
Voor dit artikel interviewde Kris Vanslambrouck, Azië-verantwoordelijke van 11.11.11, een aantal activisten van Jatam. Hij kreeg een unieke inkijk in een aantal inspirerende voorbeelden en verhalen van activisme na #1jaarpandemie. Hoewel campagne voeren in de context van een pandemie geen sinecure is, hebben ze toch verschillende overwinningen kunnen binnenhalen.
In februari 2020 ondernam ik mijn, voorlopig, laatste dienstreis, naar Indonesië. Ik bezocht er o.a. het eiland Wawonii. De bewoners hadden net een grote overwinning behaald, het mijnbedrijf dat hun vreedzame bestaan op dit kleine eiland danig zou verstoren, had net besloten haar activiteiten stop te zetten. Tijdens dit aangrijpende bezoek vertelde de lokale actiegroep, bestaande uit vissers en boeren, trots over hun jarenlange strijd.
Ik was er samen met Melky van het nationale netwerk Jatam, met wie 11.11.11 sinds 2003 samenwerkt. Al die tijd hebben zij lokale actiegroepen ondersteund die zich verzetten tegen mijnbouw. Iedereen die een mijnbouwgebied bezocht heeft en met de omwonenden heeft gepraat weet waarom: de impact op mens en milieu is rampzalig, zeker als de regering de bedrijven vrij spel geeft en haar eigen regels met de voeten laat treden.
Een maand later zat ik zelf thuis, letterlijk en figuurlijk. De eerste lockdown in België begon op het moment dat Indonesische ngo’s hun regering opriepen om de pandemie ernstig te nemen. “Het leek erop dat Indonesië niet doorhad wat er op ons afkwam”, zegt Merah, de coördinator van Jatam. “In februari voerde de overheid nog promotie om buitenlandse toeristen te lokken en bepaalde ministers beweerden dat voldoende bidden het virus buiten zou houden.”
“Het leek erop dat Indonesië niet doorhad wat er op ons afkwam. In februari voerde de overheid nog promotie om buitenlandse toeristen te lokken en bepaalde ministers beweerden dat voldoende bidden het virus buiten zou houden.”
Uiteindelijk ging de regering wel overstag. Er kwam geen lockdown maar wel een verplichting om afstand te houden. “Als ngo’s probeerden we ons zoveel mogelijk aan te passen: we werkten maximaal van thuis, we beperkten verplaatsingen tot het minimum, bijna alle contacten verliepen online. Tegelijk hadden we wel enkele grote uitdagingen die op ons afkwamen. Ondanks de pandemie vond de regering het nodig om ingrijpende economische hervormingen door te voeren. In januari en februari 2020 kwamen duizenden arbeiders en milieuactivisten op straat, maar vanaf maart waren protestacties echter niet langer mogelijk. Het parlement trok zich er niks van aan, en besprak in een hoog tempo deze Omibus Law die meer dan 1000 pagina’s telt.”
“We hebben het online actievoeren zoveel mogelijk ondersteund door onze achterban zo goed als mogelijk te informeren over de impact van deze hervorming met korte teksten, infografieken, webinars, online meetings en ook netwerking met gelijkgezinde organisaties.”
“Gezien de ruime meerderheid waarover deze regering beschikt in het parlement, en het feit dat heel wat politici direct of indirect belangen hebben in mijnbouwbedrijven, hadden we eigenlijk op geen enkel moment de illusie dat we deze hervorming konden tegenhouden. Maar dat houdt ons natuurlijk niet tegen om actie te blijven voeren, en te blijven wijzen hoe deze belangenvermenging het land en de bevolking schade aanbrengt.
We werken eveneens samen met een aantal bekende artiesten, zoals de filmmaker Dandy Laksono. Hij is alom gerespecteerd, en heeft een kritische stem inzake respect voor mensenrechten en milieu. Zijn laatste documentaire had maar liefst 22 miljoen views op YouTube. Ook hij sprak zich uit tegen de Omnibus Law, en deelt regelmatig onze posts op Instagram. Niet onaardig, als je weet dat hij ruim 90.000 volgers heeft.
Naast deze nationale campagnes bleven we natuurlijk ook de acties van lokale groepen ondersteunen. Eén spraakmakende actie was die van de vissersgemeenschappen nabij Makassar die getroffen worden door zandontginning nabij hun woon- en vissersgebieden. Zij verloren zowat 80% van hun inkomsten. Eén van de bedrijven die betrokken is in de zandwinning is het Nederlandse baggerbedrijf Boskalis. Daarom hebben we ook prompt brieven geschreven naar de Nederlandse ambassadeur omdat dit bedrijf buiten het concessiegebied opereert.
De bedrijven die de contracten kregen voor de uitbreiding van de haven van Makassar gaan met de winst lopen. Ons onderzoek toonde aan dat die bedrijven niet toevallig de belangrijkste sponsors waren van de kiescampagne van de lokale gouverneur. We hebben de nodige documenten overgemaakt aan de commissie voor corruptiebestrijding, de KPK. Het toeval wil dat de KPK de gouverneur eind februari heeft opgepakt voor … corruptie. Weliswaar voor een andere zaak, maar we zijn ervan overtuigd dat de KPK ook corruptie zal vinden bij de toewijzing van deze baggercontracten.
Gedurende maart publiceren we onder #1jaarpandemie een hele hoop straffe en inspirerende verhalen over de strijd voor mondiale rechtvaardigheid in tijden van corona.
Lees hier alle 11-artikelen over de coronacrises en hou zeker onze kanalen in de gaten!
Uw gift zorgt ervoor dat Jatam ook in tijden van corona acties en campagnes kan blijven opzetten
