Filipijns dorpje tegen de mijngigant: 25 jaar strijd
Al meer dan 25 jaar strijdt het dorp Didipio tegen de verwoestende ontginning van goud en koper door het Australisch-Canadees bedrijf Oceana Gold. Milieuactivisten uit het hele land steunen de bewoners.
Mary Ann Forton is één van de bewoners die is mee gestapt in die strijd. Ze is een leidende figuur van vrouwenorganisatie BILEG, die opkomt voor de bescherming van het milieu en de leefomgeving van de lokale gemeenschap, met een focus op vrouwenrechten. De nationale ngo Alyansa Tigil Mina (ATM), een partnerorganisatie van 11.11.11, werkt met hen samen en verdedigt de rechten van de milieuactivisten. Deze activisten zijn dikwijls het doelwit van bedreigingen, aanvallen en zelfs moord.
We zetten Mary Ann en de strijd van haar gemeenschap in de kijker in de Expo 'In het spoor van milieuactivisten'.
Het dorp Didipio bevindt zich op het eiland Luzon in het Noorden van de Filipijnen. Het ligt in een vruchtbare streek, rijk aan citrusvruchten en andere fruitsoorten. Landbouw is er één van de belangrijkste economische activiteiten.
25 jaar geleden streek het Australisch-Canadees bedrijf Oceana Gold vlak bij het dorp neer voor de ontginning van koper en goud. Het begin van een lijdensweg voor de plaatselijke bevolking.
Uitgedroogde waterbronnen en vervuilde rivieren
Nog voor de start van de mijnactiviteiten maakte het bedrijf zich al schuldig aan talloze schendingen van mensenrechten: ze namen landbouwgronden in, vernielden bewoonde huizen om land vrij te maken en zorgden voor de gedwongen verplaatsing van inheemse gemeenschappen.
Met de start van de mijnbouw, volgden ook de vervuiling van grondwater en massale ontbossing. Zelfs de berg Mount Dinkidi moest wijken voor een enorme open pit mijn. Dit veranderde het bestaande landschap totaal: waterbronnen droogden uit en rivieren raakten vervuild met chemicaliën. De opbrengst van rijst en zoete aardappelen daalde zienderogen.
De plaatselijke bevolking in het verzet
Al van bij het begin kwamen bewoners in opstand tegen de mijnbouw. Ze verenigden zich in de Didipio Earth Savers Multipurpose Association (DESAMA) en de vrouwenorganisatie Bileg Dagiti Babbe. Ze krijgen steun van milieuactivisten uit het hele land. 11.11.11-partner ATM steunde hen bij mobilisaties, bood rechtsbijstand, en bracht hen in contact met nationale overheden.
Begin 2019 verscheen een rapport van de VN-rapporteur inzake Mensenrechten over de Didipio-mijn. Het rapport bevestigde de mensenrechtenschendingen en de schade aan de leefomgeving en het milieu. Voor de bewoners was dit rapport een hart onder de riem. Temeer daar de vergunning voor het bedrijf midden 2019 zou aflopen.
Barricades, schermutselingen en een arrestatie
Het verzet van DESAMA en Bileg Dagiti Babbe wakkerde opnieuw aan. Ze kregen daarbij de steun van de kerk en lokale bestuurders. Ze riepen president Duterte en de overheid op om de vergunning voor Oceana Gold niet te vernieuwen. Maandenlang zetten de inwoners barricades op om de illegale mijnactiviteiten te stoppen. Het kwam tot schermutselingen toen het bedrijf pogingen deed om de barricades te doorbreken. De leider van DESAMA werd gearresteerd.
Helaas negeerde de nationale regering dit massale verzet, en vernieuwde onlangs de vergunning van Oceana Gold met 25 jaar.
