Rara Ada: "Klimaatactivist zijn in de Filipijnen is levensgevaarlijk."
21 Nov 2024
5 minuten
Talloze woonwijken tot puin herleid. Duizenden mensen die hun huizen moeten ontvluchten. Verwoeste levens, getekend voor het leven. Rara Ada haar strijd is diepgeworteld in haar eigen ervaringen met de desastreuze gevolgen van tyfoons in de Filipijnen. Vandaag is ze een van de stemmen achter PMCJ, een partnerorganisatie van 11.11.11 die strijdt voor klimaatrechtvaardigheid.
Wij spraken met Rara over de uitdagingen en successen van haar activisme, de eisen die ze op tafel legt tijdens COP29, en waarom jongeren in België niet moeten wachten om actie te ondernemen.
Wat inspireerde je om klimaatactivist te worden?
“Ik begon mijn klimaatactivisme toen ik studeerde aan de universiteit. In 2014 bezocht PMCJ mijn school en organiseerde een discussie over klimaatverandering en de impact ervan op de Filipijnen. Als iemand die de kracht van tyfoons van dichtbij had meegemaakt, voelde ik meteen een sterke verbinding. Dat moment inspireerde me om vrijwilliger te worden bij PMCJ en jongeren te mobiliseren rond klimaatrechtvaardigheid.”
Hoe heb je als kind de impact van klimaatverandering ervaren?
“Ik groeide op in Noord-Samar op de eilandengroep Visayas, een gebied dat vaak door tyfoons wordt getroffen. Zelfs lichte regenval leidde regelmatig tot overstromingen. Als kind heb ik tyfoons van alle sterktes meegemaakt, van kleine tot supertyfoons.”
"Ik herinner me dat we altijd een noodtas klaar hadden staan met basisbenodigdheden en belangrijke documenten, zodat we snel konden vertrekken als er een storm naderde. Ik heb huizen gezien die werden verwoest door overstromingen en sterke wind. Dat maakte de discussie van PMCJ over klimaatrechtvaardigheid voor mij heel persoonlijk en concreet."
Met welke uitdagingen word je als activist geconfronteerd?
“De klimaatcrisis zelf is al een enorme uitdaging. Het samenbrengen van gemeenschappen is moeilijk door de frequente tyfoons en overstromingen. Voor gemeenschappen die niets weten over de wetenschap achter klimaatverandering, is het vaak overweldigend totdat ze je accepteren als een van hen.”
“Bovendien worden klimaatactivisten in de Filipijnen vaak beschouwd als een bedreiging voor de overheid en worden daarom gelabeld als 'rebellen' of 'terroristen'. Veel politici worden immers ook gesteund door de eigenaars van bijvoorbeeld steenkoolcentrales. We worden dagelijks geïntimideerd en bedreigd. Ook ik heb dit al meegemaakt.”
“Ook de grote bedrijven achter steenkoolcentrales en fossiele brandstofwinning – de bedrijven waartegen we strijden dus – deinzen ook niet terug voor intimidatie of zelfs geweld. Honderden klimaatactivisten zijn in het afgelopen decennium vermoord. Activisme in de Filipijnen is echt gevaarlijk; het is een van de meest risicovolle landen voor milieuverdedigers.”
Hoe organiseer je anderen om samen met jou voor klimaatrechtvaardigheid te strijden?
“Het is moeilijk, maar ik doe dit niet voor mezelf of mijn gemeenschap. Het gaat om de toekomst van ons allemaal, overal ter wereld.”
“Met de Youth for Climate Justice (Y4CJ) binnen PMCJ organiseren we forums en helpen we gemeenschappen om samen te komen, zodat ze als een collectieve stem kunnen optreden tegen schadelijke projecten, zoals kolencentrales. Zonder actie zullen bedrijven doorgaan met het exploiteren en vernietigen van ons milieu. Samen staan we sterker en luider, en kunnen we verandering eisen van overheden en bedrijven.”
“Y4CJ helpt ook scholen om eigen Y4CJ-afdelingen op te richten. Het is belangrijk dat jongeren zich verenigen in de strijd voor klimaatrechtvaardigheid, want onze toekomst staat op het spel."
Heb je al tastbare successen behaald?
"Absoluut. Het zien van jongeren die zich mobiliseren voor klimaatrechtvaardigheid is voor mij al een overwinning, omdat er iets concreets gebeurd: mobilisatie en organisatie. Jongeren en studenten zijn geïnspireerd om actie te ondernemen in scholen en gemeenschappen."
"Daarnaast heeft de jongerengroep van PMCJ ook geholpen om de bouw van drie grote steenkoolcentrales op het eiland Mindanao te stoppen en de bouw van twee andere centrales en een fossielgas-/LNG-centrale stil te leggen. In totaal heeft PMCJ tussen 2016 en 2022 de bouw van 19 steenkoolcentrales weten te stoppen of uit te stellen."
"In 2023 slaagden we erin om acht LNG-infrastructuren te stoppen. Ondanks doodsbedreigingen en intimidatie slaagden we omdat we ons verenigden in een krachtige beweging. Dit is een grote overwinning voor de lokale gemeenschap en het klimaat."
Wat is de rol van PMCJ in de Filipijnen?
"PMCJ is een coalitie van meer dan 150 lokale en nationale organisaties. De achterban bestaat uit boeren, landarbeiders, vissers, vrouwen, jongeren, religieuze organisaties, leraren en inheemse gemeenschappen. De coalitie streeft naar een rechtvaardige transitie, een verschuiving van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie, en het aanpakken van de impact van klimaatverandering op voedsel, landbouwgrond, water en biodiversiteit. We versterken gemeenschappen om kwetsbare groepen zoals vrouwen en kinderen beter te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering."
"We zijn ook vastberaden om de klimaatcrisis als een noodsituatie uit te roepen. Dit is niet langer slechts klimaatverandering – het is code rood en onmiddellijke actie is nodig. Om deze doelen te bereiken voeren we grote campagnes, zetten we druk op beleidsmakers, en organiseren we gemeenschapseducatie en mobilisaties."
PMCJ neemt op dit moment ook deel aan de internationale klimaatconferentie COP29. Welke eisen leggen jullie op tafel?
“Tijdens COP29 brengen we duidelijke boodschappen naar voren. Samen met andere bewegingen blijven we hameren op klimaatfinanciering. Want rijke, geïndustrialiseerde landen hebben een historische verantwoordelijkheid. Vanwege hun hoge CO2-uitstoot, nu en in het verleden, moeten ze echt hun verplichtingen nakomen om kwetsbare landen te helpen. Dit geld is essentieel voor deze landen om de gevolgen van de crisis te verminderen, zich aan te passen en te investeren in een duurzame energietransitie.”
“Landen zoals de Filipijnen hebben dringend meer financiering nodig, wat nu wordt besproken op COP29. Ik hoop dat rijke landen nu eindelijk hun verplichtingen nakomen.”
"Maar dit is niet eenvoudig. Rijke landen domineren vaak de onderhandelingen en beïnvloeden de uitkomsten in hun voordeel. Het is een voortdurende uitdaging om ervoor te zorgen dat gemeenschappen zoals die van ons in de Filipijnen gehoord worden. Toch is alleen al aanwezig zijn en onze eisen op tafel leggen een overwinning. COP biedt een platform om samen met organisaties van over de hele wereld te pleiten voor eerlijke oplossingen."
Welke boodschap wil je aan de Belgische jongeren meegeven?
"Veel jongeren in het Globale Noorden hebben de ernstige gevolgen van de klimaatcrisis nog niet ervaren zoals wij die in de Filipijnen beleven, waar verwoestende stormen, catastrofale overstromingen en aardverschuivingen nu de nieuwe norm zijn. Ze hebben nog niet gezien of meegemaakt hoe honderdduizenden levens verloren zijn gegaan door de klimaatcrisis. Ook hebben velen nooit bedreigingen of intimidatie door overheden of bedrijven ervaren."
"Maar wacht niet tot het jullie overkomt. De crisis is al hier. Recente overstromingen in Spanje en Polen, met aanzienlijke menselijke en financiële kosten, bewijzen dat. We hebben collectieve actie nodig voor klimaatrechtvaardigheid. De klimaatcrisis kan niet worden aangepakt door individuele landen alleen. De crisis is globaal en de oplossing moet dat ook zijn. We moeten ons nu verenigen en in actie komen!"
