Margarita verzet zich tegen mijnbouwvervuiling in Bolivia
02 Feb 2022
3 minuten
In de streek rond Oruro zijn er heel wat mijnbouwbedrijven actief. De mijnbouw veroorzaakt watervervuiling en waterschaarste. De gevolgen voor het milieu, de gezondheid van de bevolking en de voedselvoorziening zijn groot.
Margarita Aquino Aramayo de Choque
Margarita Aquino is een fervente verdedigster van vrouwen- en milieurechten in Bolivia. De mijnbouwvervuiling in de streek heeft een grote impact op het leven van vrouwen. Daarom richtte zij samen met andere vrouwen het Nationale Netwerk van Vrouwen ter Verdediging van Moeder Aarde (RENAMAT - Red Nacional de Mujeres en Defensa de la Madre Tierra) op. Momenteel is zij de coördinator van dit netwerk. We zetten Margarita en de strijd van RENAMAT in de kijker in de Expo 'In het spoor van milieuactivisten'.
Watervervuiling en waterschaarste
In de streek rond Oruro gaan mijnbedrijven op zoek naar zink, lood, tin, goud en zilver. Er is een totaal gebrek aan respect voor milieunormen. De mijnbouwactiviteiten gaan dan ook gepaard met ernstige milieuschade. Vervuild water en chemicaliën komen in het grondwater en de waterlopen terecht. Mijnafval wordt in de open lucht gedumpt. De mijnindustrie maakt ook veelvuldig gebruik van het beschikbare oppervlaktewater. Het water is dus niet alleen vervuild, er treedt ook ernstige waterschaarste op. Zo raakte het Poopómeer, ooit 1340km² groot, enkele jaren terug volledig opgedroogd.
Dit alles heeft ernstige gevolgen voor de landbouw in de directe omgeving en in stroomafwaarts gelegen gebied. In sommige streken is het onmogelijk om nog iets te telen, aan veeteelt te doen of te vissen.
Gevaarlijk werk in de mijnen
Het werk in de mijnen is bovendien heel gevaarlijk. Sociale normen worden niet gerespecteerd. Er is veelal geen inspectie van de mijngangen en geen controle op het gebruik van toxische stoffen. Deze stoffen veroorzaken oogirritatie, en tasten op lange termijn ook het zenuwstelsel en de interne organen aan. Rechtstreeks contact met zuren en zware metalen en lange uren in de zon en het stof creëren gezondheidsproblemen en huidkwalen.
Vrouwen actief in de mijnbouw werken meestal op informele basis. Ze hebben geen ziekteverzekering of een pensioenfonds. Ze werken hoofdzakelijk buiten, waar ze bijvoorbeeld afgedankte steenblokken stukslaan. Hun kansen op een leefbaar inkomen zijn minimaal.
De vrouwen van RENAMAT organiseren het verzet
De vrouwen uit de regio ondervinden heel sterk de impact van de mijnbouw. Vanuit verschillende gemeenschappen hebben ze zich verenigd in het netwerk RENAMAT (Red Nacional de Mujeres en defensa de la Madre Tierra).
RENAMAT komt op voor de rechten van de natuur en klaagt het geweld tegen vrouwen aan. Tegelijkertijd brengen de vrouwen alternatieven aan voor de ontginning van de natuurlijke rijkdommen. Zij baseren zich hierbij op de kennis van hun voorouders.
De éne gemeenschap komt vooral op tegen watervervuiling en -schaarste, een andere gemeenschap tegen bestaande en nieuwe mijnbouwprojecten. Onderlinge uitwisseling maakt hen sterker en geeft hen energie.
Steun van Colectivo Casa
Colectivo Casa (Colectivo de coordinación de acciones socioambientales) is een kleine ngo in Bolivia. Ze legt zich toe op de problematiek van de mijnbouw in Oruro en Potosí. Hiervoor maken ze de lokale bevolking bewust van hun rechten. Ze tonen hoe die geschonden worden en hoe ze die kunnen afdwingen.
Colectivo Casa zet in op de ondersteuning en versterking van vrouwelijke lokale leidsters, met veel nadruk op de uitwisseling tussen de gemeenschappen en de vrouwen zelf. Daarnaast begeleiden ze de leidsters in de uitwerking en realisatie van verschillende initiatieven, rond watervoorziening, voedselproductie en inkomensgenererende activiteiten.
Colectivo Casa was tot eind vorig jaar een partnerorganisatie van 11.11.11. Sinds begin dit jaar zijn ze een partnerschap gestart met Broederlijk Delen.
