Hoe jouw kop koffie kan bijdragen aan herbebossing
Europeanen zijn de grootste koffieconsumenten van de wereld, maar de koffieplant groeit enkel in landen onder de evenaar. In Indonesië bijvoorbeeld, waar de komst van mijn- en palmoliebedrijven de natuur vernietigt en de bevolking verarmt. Milieuorganisatie en 11.11.11-partner Walhi gelooft in de kracht van de gemeenschappen om hun landbouwgronden zelf te beheren. “Zo komen eerlijke producten tot stand met respect voor natuur en mens.”
Mensen en bossen ruimen plaats voor industrieën
Inwoners van het Indonesische eiland Pari legden afgelopen januari een klacht neer tegen de Zwitserse cementgigant Holcim. De gigantische historische CO2-uitstoot en ontbossing van deze cementgigant in o.a. Indonesië droeg bij tot een stijgende zeespiegel en overstromingen wereldwijd, ook op Pari. Het water staat de eilandbewoners letterlijk aan de lippen.
En zij zijn uiteraard niet de enigen die in een onleefbaar klimaat wonen sinds de komst van grote bedrijven. Ook voor palmolie en mijnbouw moeten bossen en mensen plaats ruimen. Daarnaast vervuilen deze grootschalige industrieën rivieren en teren ze op mensonwaardige werkomstandigheden.
De échte prijs voor koffie en peper
“Sinds de Europese ontdekkingsreizen vanaf de 15e eeuw worden sommige Indonesische grondstoffen, zoals koffie, peper of nootmuskaat, dagelijks in Europa geconsumeerd”, vertelt Zenzi Suhadi, directeur van milieuorganisatie Walhi. “Mens en natuur betaalden destijds al de prijs, maar ook vandaag blijft die uitbuiting bestaan. Lokale en inheemse gemeenschappen moeten hun leefgebieden verlaten. Bossen moeten plaatsmaken voor industrieën.”
“Nochtans kunnen we economische voordelen behalen én de rechten van mens en natuur herstellen. In Indonesië hebben we ‘maar’ 30 jaar nodig om het regenwoud te herstellen. Maar dat is alleen als wij het doen, en politici doen het niet. Liever geven corrupte politici al jaren vergunningen aan grote ondernemingen in ruil voor geld voor hun verkiezingscampagnes. Meer dan 1.600 bedrijven handelen illegaal in wat officieel bosgebied is. Er zijn al miljoenen hectaren ontbost met bosbranden en overstromingen als gevolg.”
Lokale en inheemse gemeenschappen moeten hun leefgebieden verlaten. Bossen moeten plaatsmaken voor industrieën.
Land terug in handen van het volk
Om de controle over de grond terug in de handen van de lokale gemeenschappen te leggen, heeft Walhi het zogenaamde ‘WKR-programma’ opgezet. “We willen de inheemse bevolking terug collectief eigenaar laten worden van gebieden die bedrijven uitgebuit hebben. Zij kennen de noden, de uitdagingen en limieten van hun omgeving. Zij weten welke producten duurzaam kunnen geteeld worden in plaats van de monocultuur van de plantages. Zij beschermen de bossen en keren het tij tegen ontbossing.”
“Ondertussen is er ruim 1 miljoen hectare grond officieel terug in handen van lokale en inheemse gemeenschappen. Een fantastische overwinning, waarvan we nu al de voordelen voor mens en natuur zien.”
Ondertussen is er al ruim 1 miljoen hectare grond terug in handen van lokale gemeenschappen. Een fantastische overwinning voor mens en natuur.
“Onze gemeenschap is de sleutel tot verandering”
“Wij bij Walhi staan de landbouwgemeenschappen bij met het herwinnen en het winstgevend maken van hun eigendom, en zoeken mee naar een afzetmarkt voor hun zelf geteelde producten. Drink je ‘s ochtends een fairtrade kopje koffie uit Indonesië? Dan ondersteun je daarmee lokale inheemse gemeenschappen.”
Walhi zet zich nog voor veel meer in. Al meer dan 40 jaar zijn ze de drijvende kracht van de milieubeweging in Indonesië. Ze doen onderzoek, voeren actie en helpen ook burgers met rechtszaken, zoals de bewoners van het eiland Pari of de inwoners van Rempang die plaats moeten maken voor nieuwe industrie.
“Ons netwerk is door de jaren heen gegroeid. We hebben 28 regionale kantoren en veel internationale partnerschappen, zoals met 11.11.11. Zij begrijpen dat we een institutionele samenwerking nodig hebben, en niet louter financiële hulp bij bepaalde projecten. We zijn een gevestigde waarde in het politiek landschap van Indonesië. Onze band met lokale gemeenschappen is de sleutel tot verandering.”
