Historische slottekst op COP28: verminderen fossiele brandstoffen maar achterpoortjes
Aan het einde van de klimaattop COP28 in Dubai hebben de bijna 200 deelnemende landen een historische stap gezet: het slotakkoord roept voor de eerste keer op tot een transitie weg van fossiele brandstoffen. Toch bevat de tekst ook heel wat achterpoortjes en blinde vlekken. Onze klimaatexpert Kiki Berkers maakt de balans op.
Achterpoortjes om te blijven uitstoten
“Het slotakkoord is een historische stap die het einde van het fossiele tijdperk in zicht brengt,” zegt Kiki Berkers, klimaatexpert bij 11.11.11. “Maar de tekst bevat te veel achterpoortjes en blinde vlekken waartegen we moeten strijden.
Zo zijn er in de tekst bijvoorbeeld verschillende vermeldingen van koolstofopvang en –opslag. Dat is een techniek waarbij de CO2 die vrijkomt bij de verbranding van fossiele brandstoffen wordt opgevangen en opgeslagen, bijvoorbeeld ondergronds. Er zijn verschillende bedenkingen bij deze techniek. De langetermijneffecten ervan zijn nog onvoldoende bewezen en het is heel duur. Bovendien is het vooral een excuus voor landen en bedrijven om te blijven uitstoten.
Verder staan er in de tekst ook vermeldingen van zogenaamde transitiebrandstoffen en koolstofmarkten. “Dat zijn allemaal vooral cadeautjes aan greenwashers die afleiden van echte doortastende klimaatactie. Globaal gezien biedt het akkoord een wel heel rotsachtige weg naar een fossielvrije toekomst.”
Rijke industrielanden ontlopen verantwoordelijkheden
Heel problematisch is dat rijke industrielanden zich voorstellen als klimaatleiders, maar het voortouw niet nemen om fossiele brandstoffen af te bouwen.
Daarnaast tonen ze ook geen engagementen wat betreft klimaatadaptatie en –financiering. Zo beloven ze al sinds 2020 jaarlijks 100 miljard dollar klimaatfinanciering aan klimaatgevoelige landen te geven. Een belofte die ze nog altijd niet zijn nagekomen. Nochtans was het een belangrijke eis van lagere inkomenslanden om werk te maken van een rechtvaardige klimaattransitie. Maar zonder die financiering is dat onmogelijk. Rijke landen ondermijnen iedere verplichting om publieke financiering op tafel te leggen.
“Zonder klimaatfinanciering is het voor lage-inkomenslanden onmogelijk om de ambitieuze doelstellingen voor een rechtvaardige energietransitie na te komen én zich tegelijkertijd aan te passen aan de verschroeiende droogte, verstikkende hitte en stijgende zeespiegel. Ze betalen zo opnieuw zelf de rekening van de klimaatcrisis, terwijl ze het minst verantwoordelijkheid dragen,” concludeert Kiki.
We blijven druk zetten op rijke industrielanden om klimaatleiderschap op te nemen, en werk te maken van een ambitieus klimaatbeleid!
