Shaymaa: “Israël gebruikt in Libanon hetzelfde narratief als in Gaza”

Shaymaa Mostafa groeide op in Zuid-Libanon onder de Israëlische bezetting. Haar kindertijd beleefde ze in angst voor luchtaanvallen en bombardementen. Haar familie woont nog steeds in Libanon, en enkele dagen geleden werden de gebouwen naast het huis van haar broer gebombardeerd, waardoor ze moesten vluchten.  

Vandaag werkt Shaymaa bij 11.11.11 als coördinator van onze partnerwerking in het Midden-Oosten. Met haar persoonlijke ervaringen en professionele expertise werpt ze in dit interview een blik op de escalerende situatie in Libanon, de rol van Hezbollah, de impact op burgers en vluchtelingen, en wat de internationale gemeenschap moet doen om het geweld te stoppen. 

Wat gebeurt er in Libanon? 

“De situatie in Libanon escaleerde vorige week snel. Israël had piepers en walkietalkies, waar ook burgers afhankelijk van zijn, zo gemanipuleerd dat ze ontploften bij het ontvangen van berichten.”

“Hoewel de aanvallen zogezegd bedoeld waren voor Hezbollah-strijders, werden ook burgers getroffen: mensen op straat of in de winkel, kinderen, familieleden. Deze aanvallen waren met andere woorden volledig willekeurig. Ook gezondheidswerkers en mensen in de logistiek werden getroffen. Toch werd deze flagrante schending van het internationaal recht door sommigen schokkend genoeg geprezen als een 'innovatieve' oorlogstechniek.” 

"Na de aanvallen met piepers waren mensen geschokt en doodsbang. Er heerst het gevoel dat geen enkele plaats meer veilig is – stel je voor dat alles in je huis, van je telefoon tot je Wi-Fi-router, tegen je kan worden gebruikt om je te treffen.” 

“Veel mensen vluchten nu naar het noorden, en die beslissingen worden in enkele seconden genomen. Je laat alles achter – je huis, je werk, je leven.”  

"Mijn twee broers en hun families moesten precies dat doen. Toen de bombardementen begonnen, grepen ze hun vijf kinderen, zetten ze in de auto en vertrokken meteen. Terwijl ze vluchtten, reden ze nog door gebieden die gebombardeerd werden. Dat soort paniek, dat is wat mensen nu doormaken.”

“Ondanks de publieke verontwaardiging blijven politieke leiders wereldwijd Israël steunen. Het feit dat bombardementen opnieuw plaatsvinden, heeft tot enorme woede geleid.” 

Wat is Hezbollah, en hoe groot is de steun van de Libanezen? 

"Hezbollah is een complexe organisatie. In Libanon zijn ze niet alleen een militante groepering – ze zijn ook een politieke partij met ministers en parlementsleden. Ze hebben scholen, ziekenhuizen, en bieden sociale diensten aan, wat betekent dat ze een enorme aanwezigheid hebben in het dagelijks leven.”

"Historisch gezien, vooral in het zuiden van Libanon, werd Hezbollah gezien als de beschermer, het verzet tegen de Israëlische bezetting. Ik ben opgegroeid onder die bezetting, en ik herinner me de dagelijkse angst waarmee we leefden. Mijn vader werd in 1985 door Israëlische troepen vastgehouden en gemarteld. Hij was geen strijder. Het was gewoon willekeurige intimidatie zoals ze dat bij veel mensen deden. Het was een manier om gemeenschappen te laten weten ‘wij controleren jullie’, zoals ze nu ook in Palestina doen."

“Hezbollah dwong Israël uiteindelijk om zich terug te trekken, waardoor het land bevrijd werd en mensen naar hun huizen konden terugkeren. Dus veel mensen, vooral oudere generaties, zien hen nog steeds als helden."

"Dat gezegd hebbende, steunt niet iedereen de politiek van Hezbollah. Ze worden vaak bekritiseerd voor hun rol in de politieke en economische crisis van Libanon, maar als het gaat om het conflict met Israël, hebben ze nog steeds brede steun, vooral in het zuiden, waar ze worden gezien als de enige kracht die tegen Israël opkomt."

Wat denk je dat Netanyahu's doel is in Libanon?

"Netanyahu wil niet alleen Hezbollah vernietigen – hij is op zoek naar iets groters. Zijn regering heeft herhaaldelijk de rechtvaardiging van ‘het bestrijden van terrorisme’ gebruikt om verschillende landen aan te vallen. Ze doen dit al een jaar in Gaza. Nu doen ze hetzelfde in Libanon."

"Wat Israël echt wil, is land. Het gaat om het creëren van een 'Groot-Israël'. Ze zijn altijd geïnteresseerd geweest in het uitbreiden van hun grondgebied, en Zuid-Libanon is een belangrijk onderdeel van die visie. Zuid-Libanon lijkt erg op Noord-Palestina met zijn vruchtbare grond, waterbronnen en landbouwpotentieel, wat het economisch waardevol maakt."

"Dit is niet de eerste keer dat Israël probeert dit land te veroveren. Ze bezetten Zuid-Libanon 18 jaar lang, van 1982 tot 2000, maar ze moesten zich terugtrekken na jaren van verzet. Nu praten ze over het creëren van een bufferzone in Zuid-Libanon, zogenaamd om Noord-Israël te beschermen, maar dit is eigenlijk de eerste stap om dat land opnieuw in te nemen."

"Netanyahu staat ook onder politieke druk in eigen land. Er zijn protesten in Israël over hoe zijn regering de gijzelingssituatie met Hamas aanpakt, en hij moet laten zien dat hij de controle heeft. Door de aandacht naar Libanon te verleggen, probeert hij te laten zien dat ze meerdere fronten aankunnen. Maar het uiteindelijke doel is duidelijk: meer land, meer hulpbronnen en het veiligstellen van hun strategische belangen." 

Libanon heeft momenteel al te kampen met een zware vluchtelingencrisis. Hoe verergert de huidige situatie de druk op het land?

"Libanon vangt momenteel al een overweldigend aantal vluchtelingen op, vooral Syriërs, en de huidige bombardementen maken de situatie nog erger. In gebieden zoals de Bekavallei, waar veel Syrische vluchtelingen wonen, moesten mensen opnieuw vluchten door het toenemende geweld.” 

"Sommige Syriërs keren zelfs terug naar Syrië omdat ze het gevoel hebben dat er voor hen nergens meer een veilige plek is. Het is hartverscheurend: deze mensen zijn voor de oorlog gevlucht, om vervolgens in een nieuw oorlogsgebied terecht te komen, met weinig steun. Deze nieuwe vluchtelingencrisis drijft het land tot het uiterste.” 

Wat zou de internationale gemeenschap moeten doen?

"De internationale gemeenschap moet meer doen dan enkel het geweld veroordelen. We hebben echte actie nodig. Israël gebruikt dezelfde tactieken in Libanon als ze in Gaza doen. Ze voelen zich gesterkt omdat er geen echte gevolgen zijn voor hun acties in Gaza, en het gebrek aan verantwoordelijkheid is schokkend."

"De enige manier om deze escalatie te stoppen is een wapenstilstand in Gaza en een einde aan de Israëlische bezetting. Landen blijven wapens verhandelen naar Israël, of laten hun havens gebruiken om het Israëlische leger te bevoorraden. Zonder echte consequenties en sancties zal Israël blijven handelen zonder verantwoording af te leggen, terwijl burgers de prijs betalen."

"Duizenden bommen zijn al gevallen, honderden mensen zijn binnen enkele dagen gedood, en toch aarzelt de wereld om dit een oorlog te noemen. Hoeveel meer mensen moeten er nog sterven voordat regeringen in actie komen?"