Filipijnen - Philippine Alliance of Human Rights Advocates (PAHRA)
PAHRA werd opgericht kort na het vertrek van dictator Marcos in 1986. Het is een brede alliantie van mensenrechtenactivisten en sociale organisaties die opkomen voor de naleving van alle mensenrechten. Ondanks de aanwezigheid van een officiële Mensenrechtencommissie blijft het respect voor rechten in de Filipijnen ondermaats. Diverse rapporten tonen aan dat de Filipijnen één van de gevaarlijkste landen is voor activisten die opkomen voor mensenrechten en milieu, jaarlijks worden er tientallen vermoord.
Documenteren en rapporteren
Het land heeft al decennia lang een slechte mensenrechten reputatie, en dan kwam president Duterte aan de macht in 2016. Dit was de start van een brutale oorlog tegen drugs, waarbij tienduizenden slachtoffers gevallen zijn, waaronder ook kinderen. Ook de pers werd hard aangepakt, één van de grootste mediabedrijven werd gedwongen haar tv-kanaal te sluiten en de kritische nieuwssite Rappler van Nobelprijswinnaar Maria Ressa kreeg af te rekenen met diverse rechtszaken, een sluiting loert steeds om de hoek.
Binnen deze context van shrinking space voor het middenveld werden ook kritische ngo’s en activisten hard aangepakt. Volgens Duterte zijn mensenrechtenactivisten te veel begaan met het beschermen van druggebruikers en beschouwen ze de algemene veiligheid als ondergeschikt.
Wat kan een mensenrechtenorganisatie doen binnen deze context? Om nog meer mensen en organisaties bij de campagne tegen deze waanzinnige operatie te mobiliseren heeft PAHRA een nieuwe, nog bredere, beweging opgericht, iDefend ( in Defense of Human Rights and Dignity).
iDefend roept de familie van de slachtoffers van schendingen van mensenrechten op hun zaak te rapporteren, ze hebben hiervoor een hotline geopend, zodat zij hen kunnen ondersteunen bij hun eis voor een serieus gerechtelijk onderzoek. De druk vanuit het politieapparaat is groot om geen klacht in te dienen, want die dreigt ermee het lichaam niet vrij te geven.
Internationale steun
De moeilijke nationale context dwong PAHRA om internationale steun te zoeken. Na intens lobbyen bij de Mensenrechtenraad van de VN (UNHCR) werd een resolutie gestemd om een grondig onderzoek naar de mensenrechtenschendingen te voeren. Er kwam een rapport ondanks het feit dat de regering geen buitenlandse onderzoekers toeliet, dankzij de documentatie van organisaties zoals PAHRA. Zij bleven wel teleurgesteld achter, ondanks het rapport kwam de UNHRC niet verder dan het aanbieden van steun om de mensenrechtensituatie te verbeteren.
Gezamenlijk lobbywerk bij het Europees Parlement leverde strenge 3 resoluties op, met zelfs een aanmaning om het handelsakkoord met de Filipijnen op te schorten, maar de Europese diplomatie bleef verdacht stil.
Een zaak die internationaal uiterst gevoelig ligt betreft het officieel herinvoeren van de doodstraf. Duterte heeft hiervoor sterk geijverd maar uiteindelijk heeft de Senaat de wet niet goedgekeurd, wellicht uit vrees voor de internationale reactie. Dit klinkt wat surreëel binnen een context van de duizenden vermeende executies op straat, maar het toont aan hoe moeilijk het werk rond mensenrechten ligt. Meer dan ooit is het aanleren en promoten van mensenrechten als de hoeksteen van de samenleving levensnoodzakelijk.
