Image
water mondiale uitdagingen

Ontwikkelings- samenwerking en COVID-19

Politiek

Het virus kent geen grenzen. Waarom is net nu inzetten op ontwikkelingssamenwerking belangrijker dan ooit?

Image
water mondiale uitdagingen

Waarom is ontwikkelingssamenwerking zo belangrijk in het licht van de coronacrisis?

COVID-19 stopt niet aan de grenzen en toont aan in welke mate we wereldwijd onderling van elkaar afhankelijk zijn. Deze crisis legt bovendien een grote hypotheek op het behalen van de SDG's, zeker in ontwikkelingslanden. Het vraagt daarom een duidelijk signaal van internationale solidariteit. Alleen zo kunnen we de rechten op bescherming voor iedereen garanderen. Niet alleen tegen het coronavirus zelf, maar ook tegen zijn gevolgen op korte en lange termijn. Ontwikkelingssamenwerking is één van de hefbomen binnen een meer allesomvattende en multilaterale aanpak. België heeft dit ook erkend in een gezamenlijk statement met andere leden van het Ontwikkelingscomité van de OESO en dit al bij de aanvang van deze crisis.

Wat moet er gebeuren?  ​

Ontwikkelingssamenwerking kan maar een hefboom zijn als we het laten werken in de aanpak van COVID-19. 

Dit betekent voor België: 

1.    Voorzie extra middelen voor ontwikkelingssamenwerking en dit vanaf 2020.  

  • De verhoging moet zich ook vertalen in absolute cijfers. 
  • Om additionele middelen te garanderen moet een percentage van 0,7% van het Belgische relanceplan naar ontwikkelingssamenwerking gaan. 
  • Deze extra middelen moeten ook een positief effect hebben op de bestrijding van genderongelijkheid. 

2.    Voorzie structurele antwoorden die op lange termijn bijdragen aan een grotere weerbaarheid van de bevolkingen en een meer rechtvaardige, (gender)gelijke en duurzame wereld. 

  • Dit betekent in de eerste plaats meer investeren in publieke en voor iedereen toegankelijke gezondheidszorg, sociale bescherming en onderwijs. Draag bij aan een duurzame versterking van de systemen zodat ze weerbaarder worden tegen toekomstige crises. Dit bekent dat zowel lokale overheden als actoren uit het middenveld worden ondersteund.
  • Bij de steun voor een duurzame economische heropbouw ligt de nadruk op lokale ondernemingen, familiale landbouw en sectoren van de sociale en solidaire economie. 
  • Zorg dat elke maatregel rechtvaardig en genderspecifiek is en de mensenrechten beschermt.
     

3.    Voorzie een aanpak die alle actoren en instrumenten van de Belgische ontwikkelingssamenwerking coherent laat samenwerken en duurzaamheid garandeert. 

  • De principes voor effectieve ontwikkelingssamenwerking zoals democratisch eigenaarschap en transparantie worden gerespecteerd. 
  • De Belgische regering garandeert de nodige flexibiliteit en een stabiel reglementair kader voor alle actoren van ontwikkelingssamenwerking. 
  • De beschikbare expertise van alle actoren van de Belgische ontwikkelingssamenwerking wordt benut.
     

De noden zijn gigantisch 

  • De WHO en de Wereldbank schatten in dat ongeveer de helft van onze wereldbevolking geen toegang heeft tot alle essentiële gezondheidszorg die ze nodig hebben. Maar liefst 55% van de wereldbevolking geniet geen enkele vorm van sociale bescherming en in totaal 71%, 5,2 miljard mensen, zijn onvoldoende beschermd in de loop van hun leven. Ondanks deze noden is het aandeel van de steun voor gezondheid sinds 2014 gedaald. In 2018 werd er minder dan 1% van het totale wereldwijde officiële ontwikkelingssamenwerking (Official Development Aid of ODA) toegewezen aan sociale bescherming. 
  • Het aantal mensen met acute honger in de wereld zal nog dit jaar verdubbelen tot meer dan een kwart miljard, tenzij snel wordt ingegrepen, zegt het Wereldvoedselprogramma (WFP).
  • De Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) schat dat bijna de helft van de wereldwijde beroepsbevolking in zijn levensonderhoud wordt bedreigd.  
  • Volgens schattingen van de Wereldbank zullen in 2020 tussen de 40 en 60 miljoen mensen in extreme armoede terechtkomen als gevolg van Covid-198. In totaal kunnen meer dan een half miljard mensen, oftewel 8% van de wereldbevolking, in armoede vervallen. 
  • De pandemie verergert de ongelijkheden tussen mannen en vrouwen: vrouwen nemen het merendeel van de frontlinieposities in de zorg in, hebben minder toegang tot sociale bescherming en worden geconfronteerd met huiselijk geweld dat wordt verergerd door lockdownmaatregelen. Daarnaast zijn er specifieke tegenslagen te vrezen: 20 jaar inspanningen voor meisjesonderwijs dreigen door COVID-19 teniet gedaan te worden. 
     

Extra middelen zijn nodig

  • IMF en WB schatten dat er 114 miljard dollar nodig is in 2020 om COVID-19 te bestrijden
  • WHO schat tientallen miljarden dollars in om gezondheidszorg te ondersteunen op de langere termijnUNCTAD berekende dat 2500 miljard dollar nodig is de komende twee jaar, waarvan 500 miljard dollar uit budgetten ontwikkelingssamenwerking, om op schema te blijven om Agenda 2030 te behalen. Het faire aandeel hierin van de DAC-donoren is 300 miljard dollar, aldus Oxfam.