Arrestatie van ex-Filipijns president Duterte: Een historisch keerpunt in de strijd tegen straffeloosheid

Op 11 maart 2025 werd voormalig Filipijns president Rodrigo Duterte gearresteerd op de luchthaven van Manilla. Duterte, die terugkeerde van een campagnebezoek aan Hongkong voor de tussentijdse verkiezingen van 12 mei, werd aangehouden op verzoek van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag. Hij wordt verdacht van misdaden tegen de menselijkheid in het kader van zijn beruchte ‘oorlog tegen drugs’. 

Duterte kwam in 2016 aan de macht en lanceerde meteen een meedogenloze campagne tegen drugscriminaliteit. Mensenrechtenorganisaties schatten dat deze 'war on drugs’ tienduizenden levens heeft geëist, waaronder ook die van kinderen. De slachtoffers waren vaak afkomstig uit de meest kwetsbare gemeenschappen, en werden zonder eerlijk proces of enig tastbaar bewijs geëxecuteerd.

Niet alleen vermeende drugsgebruikers en -handelaars waren het doelwit van Duterte’s beleid. Ook journalisten, activisten en mensenrechtenorganisaties ondervonden zware repressie. Kritische ngo’s en media werden geïntimideerd of gearresteerd. Journalisten zoals Nobelprijswinnaar Maria Ressa werden juridisch vervolgd, en een van de grootste mediakanalen van het land werd zelfs gesloten. Op deze manier werden mensen die opkwamen voor mensenrechten het zwijgen opgelegd.  

De arrestatie van Duterte is een cruciale mijlpaal in de strijd tegen straffeloosheid. “Dit is een belangrijk moment,” zegt Kris Vanslambrouck, Azië-expert bij 11.11.11. “Het is een duidelijk signaal dat ook voormalige leiders zich niet kunnen blijven verschuilen achter hun politieke macht."

Het is een goede zaak als Duterte zich voor de rechter moet verantwoorden voor de gruweldaden die tijdens zijn bewind zijn gepleegd. Tienduizenden slachtoffers en hun families verdienen gerechtigheid.

Mensenrechtenorganisaties benadrukken dat gerechtigheid niet alleen bij Duterte zelf mag stoppen. PAHRA roept op tot vervolging van zijn entourage: “Zijn bewind draaide niet op eigen kracht. Wie zijn misdaden beschermde, uitvoerde of goedpraatte, moet evenzeer verantwoording afleggen.”

Ondertussen blijft 11.11.11 zich samen met organisaties als PAHRA  inzetten om slachtoffers van mensenrechtenschendingen te ondersteunen. In een klimaat van intimidatie en repressie blijft hun werk van essentieel belang. Ze documenteren misdaden, sensibiliseren de publieke opinie, en bieden slachtoffers en hun families hulp via een speciale hotline. Zo worden families begeleid in hun zoektocht naar gerechtigheid. De komende maanden zal blijken hoe het juridische proces tegen de voormalige Filipijnse leider zich verder ontwikkelt.