Wereldwijde belastingontwijking kost 427 miljard dollar per jaar
Landen verliezen elk jaar in totaal meer dan 427 miljard dollar aan belastingontduiking. Met dat geld zou je 34 miljoen verplegers een jaar lang kunnen betalen. Nu landen wereldwijd worstelen met een tweede en derde golf van het coronavirus, onthult een rapport van Tax Justice Network voor het eerst hoeveel overheidsgeld elk land verliest aan wereldwijd belastingontwijking. Het rapport identificeert ook dat hoge inkomenslanden het meest verantwoordelijk zijn voor de verliezen van anderen.
Het State of Tax Justice rapport is de eerste studie die in kaart brengt hoeveel elk land verliest aan belastingontwijking door multinationals en grote vermogens. Eerdere studies over de omvang van het wereldwijde misbruik van de vennootschapsbelasting werden geconfronteerd met het financiële geheim voor multinationals. Dit rapport baseert zich op de eerste gegevens die door multinationale ondernemingen zelf zijn gerapporteerd over 2016 aan de belastingautoriteiten en onlangs zijn gepubliceerd in geaggregeerde vorm door de OESO. Zo kan dit rapport de fiscale verliezen als gevolg van waarneembaar misbruik van de vennootschapsbelasting rechtstreeks meten.
Van de 427 miljard dollar aan belasting die elk jaar wereldwijd verloren gaat door belastingparadijzen, gaat 245 miljard dollar verloren door belastingontwijking door multinationals en 182 miljard bij particulieren. Multinationals betalen miljarden minder belasting dan ze zouden moeten betalen. Ze verschuiven 1380 miljard dollar winst naar belastingparadijzen, waar de vennootschapsbelastingtarieven extreem laag of onbestaand zijn. Particulieren betaalden minder belasting dan ze zouden moeten betalen door in totaal meer dan 10000 miljard dollar aan financiële activa offshore op te slaan.
Armere landen worden harder getroffen door wereldwijd belastingmisbruik
Terwijl hogere inkomenslanden meer belastinginkomsten verliezen door wereldwijd belastingmisbruik, laat dit rapport zien dat belastingverliezen veel grotere gevolgen hebben in lagere inkomenslanden. De belastingverliezen van lage inkomenslanden komen echter overeen met bijna 52 procent van hun gezamenlijke begrotingen voor volksgezondheid, terwijl voor hoge inkomenslanden dit maar 8 procent bedraagt. Lage inkomenslanden verliezen het equivalent van 5,8 procent van de totale belastinginkomsten die zij innen aan jaarlijkse belastinginkomsten, terwijl hoge inkomenslanden gemiddeld 2,5 procent verliezen.
Rijke landen zijn verantwoordelijk voor bijna alle wereldwijde belastingverliezen
Uit het rapport blijkt ook dat de grootste veroorzakers van het wereldwijde belastingmisbruik de rijke landen in het hart van de wereldeconomie zijn en een aantal landen die sterk aan hun gelinkt zijn. Dat zijn niet de landen die op de zwarte lijst van de EU staan of de kleine eilanden vol palmbomen zoals vaak gedacht wordt. Hoge inkomenslanden zijn verantwoordelijk voor 98 procent van het verlies in belastinginkomsten van landen wereldwijd. Lage inkomenslanden zijn slechts verantwoordelijk voor 2 procent.
De vijf jurisdicties die het meest verantwoordelijk zijn voor de belastingverliezen van landen zijn de Britse Kaaimaneilanden (verantwoordelijk voor 16,5 procent van de wereldwijde belastingverliezen, gelijk aan meer dan 70 miljard dollar), het Verenigd Koninkrijk (10 procent; meer dan 42 miljard dollar), Nederland (8,5 procent; meer dan 36 miljard dollar), Luxemburg (6,5 procent; meer dan 27 miljard dollar) en de VS (5,53 procent; meer dan 23 miljard dollar).
België is één van die hoge inkomenslanden die bijdraagt aan belastingontwijking en er tegelijkertijd zelf slachtoffer van is. Volgens het rapport doet ons land andere landen 3,06 miljard dollar verliezen aan belastinginkomsten, waarvan 1,28 miljard verlies aan inkomsten via vennootschapsbelasting en 1,78 miljard verlies aan private belastinginkomsten. Daarmee zijn we verantwoordelijk voor een verlies van 0,72% van de globale belastinginkomsten. Zelf verliezen we 3,8 miljard dollar inkomsten jaarlijks door wereldwijde belastingontwijking.
Het is hoog tijd dat regeringen lang uitgestelde belastinghervormingsmaatregelen doorvoeren om het wereldwijde belastingmisbruik aan te pakken en om zo de ongelijkheden die door belastingverliezen worden verergerd, ongedaan te maken.
