Stijgende prijzen en honger
De graanschuur van de wereld: Rusland en Oekraïne
Rusland en Oekraïne zijn de graanschuur van de wereld. Rusland en Oekraïne leveren samen 30% van de tarwe en 24% van de gerst in de wereld. Oekraïne neemt 13% van de mondiale maïsexport voor zijn rekening. Beide landen samen vertegenwoordigen 53% van de wereldwijde handel in zonnebloemolie en zaden.
Kijken we naar een aantal Afrikaanse landen, waaronder enkele van de economisch meest kwetsbare landen, dan zien we dat die enorm sterk afhankelijk zijn van de invoer van tarwe uit Rusland en Oekraïne. Niet minder dan 25 Afrikaanse landen importeren meer dan een derde van hun tarwe uit de twee landen en 15 van hen meer dan de helft.
Hoe de oorlog leidt tot stijgende prijzen wereldwijd
Hoe de prijzen evolueren van voedingsmiddelen en brandstof is cruciaal voor de portefeuille van mensen wereldwijd. Doordat Rusland en Oekraïne wereldspelers zijn op de agro-voedselmarkten, leidt de oorlog tot stijgende prijzen. De prijs van tarwe lag begin maart 80% hoger dan zes maanden eerder.
Stijgende prijzen leiden tot domino-effecten. Zo importeert India bijvoorbeeld 90% van haar zonnebloemolie uit Rusland en Oekraïne. Maar nu de export van zonnebloemolie uit Oekraïne wegvalt, schakelt men onder andere over op palmolie, dat begin maart recordhoogten bereikte op de markten. Die uitzonderlijke prijs van palmolie zou een impact kunnen hebben op Aziatische en Afrikaanse consumenten die al te lijden hebben onder stijgende brandstof- en voedselprijzen.
Ook op het gebied van brandstoffen rijzen de mondiale energieprijzen de pan uit met het vooruitzicht dat de aankoop van olie, gas en kolen uit Rusland zal worden beperkt. Het land is de op een na grootste olie-exporteur ter wereld en verkoopt dagelijks ongeveer 5 miljoen vaten olie.
Het recept voor stijgende armoede en politieke instabiliteit?
We kunnen de toekomst niet voorspellen maar stijgende prijzen kunnen miljoenen in armoede duwen. Daarnaast kunnen inflatie en hoge voedselprijzen leiden tot onrust, zoals dat ook gebeurde tijdens de Arabische lente in 2010 en 2011. De analyse van historische data door UNCTAD toont mogelijke trends. Het gebeurt wel vaker dat stijgende voedselprijzen en politieke instabiliteit samengaan.
