Mama Lufuma

Mama Lufuma wil elke moeder een toekomst bieden

“Mijn man Hyppo groeide op in Matadi, een stad in Congo. Toen wij daar in 2007 naartoe reisden, bezochten we een school in de omgeving en we beslisten vrijwel onmiddellijk dat we die school wilden steunen.” Dat was het begin van alles. Niet lang daarna ging de bal aan het rollen, en ontpopte Mama Lufuma tot de vzw die het nu is. “Door onze contacten met het stadsbestuur en de sociale dienst ontdekten we dat vele moeders hun pasgeboren baby’s afstonden omdat niemand mocht weten dat ze waren bevallen. Wij wilden ons daar voor engageren, en bouwden daarom het opvanghuis INZO YA BANA BETO, wat ‘een huis voor onze kinderen’ betekent in de lokale taal.”

Moedige moeders

“Er heerst nog een taboe rond jonge meisjes die zwanger geraken,” zegt Lieve. “Ik vind het belangrijk om die vrouwen te kunnen helpen met hun trauma’s. Zeker op vlak van seksuele intimidatie en mishandeling. Die maken zó veel mee, en kunnen niet naar een psycholoog toe stappen.” Wat Lieve en Hyppo opstartten, bleek iets uitzonderlijks. “Er zijn heel veel weeshuizen in Congo, maar je vindt nergens een opvanghuis mét opleidingscentrum voor moeders en kinderen. Juist daarom zetten wij ons extra in voor die moeders en kinderen, want Congo is een zeer duur land. Het is niet eenvoudig om daar als jonge alleenstaande moeder te wonen.”

“De vrouwen een duwtje in de rug geven wanneer ze het opvanghuis te verlaten, dat is een droom die ik koester.” Lieve hoopt in de toekomst steun te kunnen bieden aan de mama’s die uit het opvanghuis vertrekken. “We hebben al een naaiatelier waar ze een opleiding kunnen krijgen, maar ik zou heel graag een initiatief opstarten waarbij die mama’s spullen naaien en dan verkopen. Dat geld kunnen we dan opzij zetten om een machine voor hen te kopen wanneer ze bij het opvanghuis vertrekken. Zo kunnen ze zelf al geld verdienen zodra ze alleen wonen.”

Hardheid

Lieve en haar man reizen elk jaar naar het opvanghuis om de vrijwilligers ter plaatse te ontmoeten en mee te helpen. “Je hoort en ziet veel zaken wanneer je naar Matadi gaat. Sommige verhalen grijpen je bij de keel, andere maken je dan weer blij.” Lieve vertelt over een meisje dat verkracht werd door haar vader en een gehandicapt kindje kreeg, en deelt enkele andere verhalen over moeders die bij haar terechtkwamen omdat ze slachtoffer waren van seksuele intimidatie. Ze geeft toe dat haar dat de eerste jaren zwaar viel, en dat sommige verhalen haar echt verbaasden. “Na enkele jaren kweek je een zekere hardheid. Je moet het van je kunnen afzetten, want anders kan je niet verder en kan je geen goed werk verrichten. Dat blijft het belangrijkste.”

“Je hebt die hardheid nodig”, bevestigt ze. Al twijfelt ze af en toe of ze iets té hard geworden is. “Die gedachte komt vooral in mij op wanneer wij selecteren wie in het opvanghuis mag en wie niet. Onze vrijwilligers in België verlaten soms de kamer wanneer wij die beslissing nemen, omdat zij dat te erg vinden. Maar ja, we moeten nu eenmaal sommige mama’s weigeren. Als we het beste willen geven aan de mama’s en kindjes die we effectief onder onze vleugels nemen, dan moeten we zo werken. Met meer mama’s kunnen we ons minder inzetten, dus dat is een moeilijke keuze die je móet maken.”

Blijvende herinneringen

Hoewel sommige triestere verhalen blijven nazinderen, blijven sommige leuke verhalen haar eeuwig bij. “Je vindt moeilijk onderwijs in Congo omdat het zo duur is, en kleuteronderwijs is essentieel voor de ontwikkeling van een kind. Daarom vormden we in 2017 twee kleuterklasjes van zestig kinderen, waarvoor wij elk jaar een schoolfeest geven. Je merkt dat de kinderen openbloeien in de tijd dat ze les volgen.” Er verschijnt een brede glimlach op Lieves’ gezicht. “Op het schoolfeest glimmen die moeders van fierheid omdat de kindjes een diploma krijgen voor hun studie aan de kleuterschool. Voor de moeders lijkt het alsof ze afstuderen van de universiteit. Dat is onbeschrijflijk en puur.”

Artikel: Amber Deckers – AP Journalistiek