Nosissa - een brug van barre armoede naar beloftevolle toekomst

Interview

24 jun 2024

“De naam ‘Nosissa vzw’ is genoemd naar een meisje dat in Zuid-Afrika in een shelter zat. Ondanks de barre omstandigheden bleef ze lachen en zingen.” Die anekdote vat meteen samen waar ‘Nosissa vzw’ voor staat: levensvreugde brengen. Van Zuid-Afrika ging het naar Ethiopië en Oekraïne. Het verhaal van een Edegemse vzw die mensen een uitzicht op een betere toekomst biedt.

De vzw groeide voort uit vrijwilligerswerk dat de dochter van oprichter Wilfried Van Bouwel deed. “Mijn dochter deed vrijwilligerswerk in Kaapstad, Zuid-Afrika. Ze werkte mee aan een project rond achtergelaten kinderen.

De doelstelling van de vzw? Een brug leggen tussen theorie en praktijk: “In het zuiden kom je in contact met mensen die zeer goede en concrete ideeën hebben, maar niet over de noodzakelijke financiële middelen beschikken. Dat willen wij doen: die brug tussen beide – het idee en de uitwerking - leggen.”

Blijven hangen na een fietspauze

‘Nosissa vzw’ werkte in Zuid-Afrika tot er een lokale structuur uitgewerkt was, en de mensen zelf het project konden verderzetten. Nadien volgde het – nog steeds lopende – project in Ethiopië. “Hoe we in Ethiopië zijn terechtgekomen, is een zeer bizar verhaal. Enkele leden van de vzw waren met de fiets onderweg naar Kaapstad, naar ons project dat we daar toen nog hadden. In Ethiopië namen ze een pauze, en ze zijn daar blijven hangen. Sindsdien werken we daar zeer hard.”

Vanuit België aan een project werken in het verre Ethiopië lijkt allesbehalve evident. “Daarom is onze lokale partner cruciaal”, legt Wilfried uit. “We moeten hem goed kennen en kunnen vertrouwen. Het moet een stevige organisatie zijn, met een lokaal statuut en erkenning door de overheid. Goede communicatie met elkaar is daarin ook van groot belang. Je moet vertrouwen winnen, want je zit mijlenver van elkaar. Dat bouw je op. Een initiatief beter voorstellen dan het werkelijk is? Doe dat niet. Als er iets is wat niet gaat, moet dat gezegd worden.”

Lokale markt Ethiopië 4de Pijler Nosissa

Edegems sausje

“Om de lokale situatie beter te begrijpen, gaan we jaarlijks naar Ethiopië. Dat is goed, want dan leer je het beter begrijpen. Door het te zien leer je het correct interpreteren van wat je hoort. Soms denk je: ‘Waarom maken ze daar nu een probleem van?’ Maar dan zie je dat dat evident is.”

Wilfried ziet nog een belangrijke rol voor de partner ter plekke: “De lokale partner weet veel beter dan wij wat de mensen daar nodig hebben. Zij hebben heel vaak een idee van wat de behoefte van de doelgroep is en hoe ze het willen invullen, en wij leggen daar dan een sausje over. Wij voorzien de value chain. Dat wil zeggen dat er iemand door het idee zijn/haar brood verdient.”

Bij het op gang trappen van een project is het meer dan eens gissen naar waar te beginnen. “Dat proberen we te kaderen in de SDG’s, de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties. Die eerste SDG’s gaan over de basisbehoeften: gezondheid, veiligheid en onderkomen. Het probleem is dat die projectjes weinig duurzaam zijn. Daarom combineren we die zaken met opleiding en vorming. Ethiopië heeft – godzijdank – een goed schoolsysteem. Als je wil uit de armoedecirkel uitbreken moet je naar school gaan.”

Geen of-of-verhaal

Om te voorzien in die pedagogie werkt ‘Nosissa vzw’ samen met vzw MobileSchool uit Leuven. “Zij hebben het idee van de scholen op wieltjes gelanceerd. Straatkinderen kunnen zo perfect onderwijs krijgen. Dat steekt schitterend in elkaar. Wij huren en betalen leerkrachten, die lesgeven aan de straatkinderen.”

Wanneer kent zo’n project zijn einddatum? “Het is wel degelijk de bedoeling dat het ergens stopt. Dat is ofwel als wij de capaciteit niet meer hebben, of als de organisatie in Ethiopië niet meer stabiel is. Er zijn veel lokale conflicten, wat een reden kan zijn om het project stop te zetten. Wij zijn wel van het principe dat we de afbouw in fases uitvoeren, om ons geleidelijk aan terug te trekken.”

Mobile School - 4de Pijler Nosissa - Ethiopië

Scholen op wielen zorgen ervoor dat ook straatkinderen les krijgen

Een goede werking resulteert in opportuniteiten. Ook voor ‘Nosissa vzw’: “In Kenia konden we in een project instappen. Het is geen of-of-verhaal. Als we er een project zouden bijnemen, is het onder de voorwaarde dat we bijkomende financiering hebben. Verdelen doen we niet. We zeggen niet: ‘Jij krijgt nu minder, want we investeren ook ergens anders.’ Het ergste wat je kan doen is foute illusies creëren.

Creatieve mensen gezocht

Wilfried eindigt zijn verhaal met een oproep: “We zijn altijd vragende partij naar mensen die mee in ons project willen stappen. Dat kan om financiële middelen gaan – we hebben een sponsor die elke maand 3,5 euro sponsort, wat voor de Ethiopiërs zeer veel betekent. Maar we zijn ook op zoek naar mensen die hun creativiteit willen inzetten, mee willen bouwen en nadenken over onze projecten. Iedereen die daar belangstelling voor heeft, nodigen we uit contact met ons op te nemen. Iedereen bepaalt zelf hoe ver die wil gaan in zijn engagement.

“Ten slotte zoeken we ook mensen die een brug kunnen leggen tussen onze vzw en mensen die ons op vlak van kennis kunnen helpen. Mensen die ons in contact kunnen brengen met experten op bepaalde vlakken, of eventueel sponsors.”