Wat we doen

Om de 4de Pijler te ondersteunen werd in januari 2009 een 4de Pijlersteunpunt opgericht. Het steunpunt kreeg vorm vanuit een samenwerking tussen de Vlaamse Overheid en de koepel van de Internationale Solidariteit (11.11.11).

We bieden ondersteuning via:

• Een databank van Belgische 4de Pijlerorganisaties
• Advies: handboek en helpdesk
• Vormingen
• Netwerkmomenten
• Lees hier onze visietekst

Databank

Op onze website vind je een databank met meer dan 950 4de Pijlerorganisaties. Via de zoekfunctie kan je projecten vinden die in een bepaald land actief zijn, rond een specifiek thema werken of gesitueerd zijn in een bepaalde regio in België. Zo kan je elkaar beter leren kennen en tips en ervaringen uitwisselen. Het meeste leren we namelijk van elkaar. 

Dankzij deze openbare databank wordt de 4de Pijler een netwerk van experts. Want ook jij hebt kennis of ervaringen waarmee je iemand anders kan helpen.

Registreer hier zeker jouw organisatie, zodat anderen jouw initiatief kunnen ontdekken.

Advies

In het online handboek vind je heel wat praktische informatie en antwoorden op veelgestelde vragen: over jouw werking in België of in de wereld, over het starten en stoppen van een project, over reizen, over financiering voor je project, ...

Kunnen we je helpen met iets anders? Voor al je vragen over internationale solidariteit kan je terecht bij onze helpdesk. Daarnaast mag je het 4de Pijlerteam ook steeds telefonisch contacteren, per e-mail of voor een afspraak voor een oriënterend gesprek. 

Onze gegevens vind je op de contactpagina. 

Vormingen

Om de 4de Pijler te ondersteunen werd in januari 2009 het 4de Pijlersteunpunt opgericht. Het steunpunt kreeg vorm vanuit een samenwerking tussen het toenmalige Vlaamse Agentschap voor Internationale Samenwerking (VAIS) en de koepel van de Internationale Solidariteit (11.11.11). Het 4de Pijlersteunpunt is nu volledig ondergebracht bij 11.11.11 en ontvangt jaarlijks een werkingssubsidie van de Vlaamse overheid en provincie Antwerpen.

In 2019 bestond het 4de Pijlersteunpunt 10 jaar. Het ideale moment om nog eens grondig naar onze werking te kijken en na te denken over de toekomst. Dat deden we niet alleen, maar met veel 4de Pijlerorganisaties, ambtenaren, federaties, ngo-medewerkers en leden van gemeentelijke raden voor ontwikkelingssamenwerking.

In 2019 organiseerde het 4de Pijlersteunpunt een uitgebreide strategieoefening naar aanleiding van het 10-jarige bestaan van het steunpunt. Dat resulteerde in de ‘Inspiratienota 2020’ als kader voor de 4de Pijlerwerking.  

Nu, 5 jaar later, zijn er diverse aanleidingen om die inspiratienota te herbekijken, te evalueren en bij te sturen:   

• De hernieuwing van samenwerking van het 4de Pijlersteunpunt met diverse overheden naar aanleiding van nieuwe bestuursperiodes bij de Vlaamse overheid, de provincies, steden en gemeenten. 
• Het ontwerp van een nieuwe DGD-programma van 11.11.11 voor de periode van 2027 tot 2031. 
• De voortschrijdende inbedding van de 4de Pijlerwerking in de bewegingsdienst van 11.11.11. 
• De voortdurende evolutie van het landschap voor internationale solidariteit in Vlaanderen waar de dienstverlening van het 4de Pijlersteunpunt graag zo dicht mogelijk bij aansluit.  

Het was dus tijd voor een nieuwe strategieoefening. Die hebben we grotendeels aangepakt volgens dezelfde methodiek als in 2019: met een uitgebreide bevraging en een aantal focusgroepen met 4de Pijlerorganisaties.

Diverse belanghebbenden van de 4de Pijlerwerking werden betrokken bij deze toekomstoefening:

• de 4de Pijlerinitiatieven zelf
• ambtenaren van lokale en provinciale overheden
• medewerkers van minderheden-federaties
• medewerkers van organisaties waarmee 11.11.11 samenwerkt in het kader van de 4de Pijlerwerking.

Positieve waardering voor de huidige werking 

In een eerste luik werden de bouwstenen van de huidige 4de Pijlerwerking tegen het licht gehouden: de website, de helpdesk, het vormingsaanbod, de ontmoetingsmomenten en de jaarlijkse Dag van de 4de Pijler. 

Uit de bevraging en de gesprekken blijkt dat de huidige werking van het 4de Pijlersteunpunt sterk wordt gewaardeerd en aansluit bij de noden. Er is een duidelijke vraag om op de ingeslagen weg verder te gaan. 

De belangrijkste opdracht van het 4de Pijlersteunpunt blijft dan ook: De ondersteuning van 4de Pijlerinitiatieven met het oog op de versterking van kwaliteit van hun projecten en initiatieven, zowel in Vlaanderen als in de partnerlanden waar ze actief zijn.  

Een onderdeel van de beweging voor Internationale Solidariteit

Als koepel van Internationale Solidariteit zette 11.11.11 ook al gewaardeerde stappen om 4de Pijlerorganisaties een volwaardig en actieve plaats te bieden binnen Beweging voor Internationale Solidariteit. 

4de Pijlerorganisaties zijn opgenomen in de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur van 11.11.11.  En er is een adviserend 4de Pijlerpanel (+250 leden) als klankbord van de 4de Pijler binnen de Internationale Solidariteitsbeweging.  En er is een actieve stuurgroep met 10 vertegenwoordigers die de stem van 4de Pijlerorganisaties op een representatieve manier vertolken en behartigen. 

Sinds 2017 is er ook een 11-fonds voor 4de Pijlerinitiatieven in het leven geroepen. Dit is een deel van de opbrengst van de 11.11.11-campagne waarmee 11.11.11 jaarlijks, via een projectoproep, meer dan 100 4de Pijlerprojecten financieel ondersteunt.

Visie en uitdagingen voor de komende jaren: Innovatie en technologie als motor voor duurzame partnerschappen

De wereld verandert razendsnel, en ook internationale solidariteit moet mee evolueren. Technologie en innovatie bieden nieuwe mogelijkheden om duurzame en gelijkwaardige samenwerkingen op te bouwen. Digitalisering, vernieuwende communicatie- en leermiddelen en innovatieve financieringsmodellen versterken de autonomie van lokale partners en verhogen de impact van projecten.

11 uitdagingen voor de komende jaren

Vanuit dit vertrekpunt identificeerden we 11 uitdagingen, die we als focus nemen om onze 4^de Pijlerwerking tijdens de komende jaren te bepalen:

1. Inzetten op de versterking van kwaliteit van internationale solidariteitsprojecten, met een focus op duurzaamheid, gelijkwaardig partnerschap en innovatie.

2. Netwerken versterken en inzetten op het delen van kennis en ervaringen tussen 4de Pijlerorganisaties onderling en hun partners.

3. 4de Pijlerorganisaties versterken op financieel, structureel en operationeel vlak, met aandacht voor financiële stabiliteit via diversificatie van inkomsten en meer steun van overheden en bedrijven in Vlaanderen én in de partnerlanden.

4. Gericht inzetten op het aantrekken van nieuwe sympathisanten en vrijwilligers om de impact en draagkracht van 4de Pijlerorganisaties te vergroten en waarborgen.

5. Administratieve ondersteuning bieden aan 4de Pijlerorganisaties om hen te begeleiden bij de   toenemende administratieve verplichtingen en hindernissen, en dat zowel hier als in het partnerland.

6. De vertegenwoordigers van de diaspora actiever betrekken bij de Internationale Solidariteitsbeweging en extra ondersteunen om hun projecten in hun thuislanden te realiseren. 

7. Kritisch kijken en groeien naar een eigentijds vrijwilligerswerk en stages in het buitenland waar alle betrokkenen voordelen en geen schade aan ondervinden.

8. 4de Pijlerorganisaties sterker verankeren in de Internationale Solidariteitsbeweging door hen nauwer te betrekken bij beleidsthema’s en samenwerkingen stimuleren, zowel in Vlaanderen als in de partnerlanden.

9. De stem van de 4de Pijler vertolken en vergroten bij overheden, stakeholders en het brede publiek, en zo gezamenlijk werk maken van een geëngageerde lokale mondiale werking.

10. Inzetten op een grotere zichtbaarheid van 4de Pijlerinitiatieven bij het brede publiek, om hun maatschappelijke relevantie en impact te benadrukken.

11. Samenwerken in internationale en Europese netwerken om de ondersteuning voor burgerinitiatieven voor mondiale solidariteit in diverse landen te versterken.

Het is niet zo dat al deze uitdagingen, en de concrete voorstellen die we eraan koppelen, onmiddellijk in de praktijk omgezet kunnen worden.  Daarvoor zijn de capaciteit en de middelen van het 4de Pijlersteunpunt te beperkt. Maar het 4de Pijlersteunpunt zal wel sterk rond deze uitdagingen werken en steeds thema's zoals gelijkwaardig partnerschap en innovatie meenemen in haar dagelijkse werking en in de verbreding of verdieping van de opdracht van het 4de Pijlersteunpunt.

Het 4de Pijlersteunpunt is een onderdeel van 11.11.11, werkt nauw samen met de 5 Vlaamse provincies en met de steun van de Vlaamse overheid. In Brussel werken we samen met Soliris.