Image
Containerschip

Transport van goederen

Wil je goederen verzenden naar je partnerorganisatie? Stel jezelf eerst deze 10 vragen.

Containerhulp en het verzenden van goederen? Veel organisaties doen het. En misschien was jij het ook wel van plan? In de wereld van internationale solidariteit worden er echter vaak vraagtekens bij geplaatst. 

Doorgaans wordt het verzenden van goederen niet als waardevolle en eigentijdse ontwikkelingssamenwerking beschouwd. Veel subsidiegevers ondersteunen dit dan ook niet. Tenzij je de meerwaarde ervan kan aantonen voor de lokale gemeenschap of lokale economie. 

Ervaring leert ons dat veel afhangt van hoe je het aanpakt. Stel jezelf daarom eerst deze 10 vragen. voor je er aan begint.

  1. Wat kost het?
  2. Is het zinvol je budget op die manier te besteden?
  3. Hebben de verzonden goederen een meerwaarde ter plaatse?
  4. Kan je de goederen ook op de lokale of regionale markt vinden?
  5. Kunnen de goederen ter plaatse gebruikt, onderhouden en hersteld worden?
  6. Hoe zit het met de plaatselijke wetgeving en de administratieve formaliteiten?
  7. Wat zijn de risico's?
  8. Hoe organiseer je de verdeling van de goederen?
  9. Wie kan ons helpen bij het transport? Waar kan ik terecht voor advies en ondersteuning?
  10. Kunnen we de goederen geen andere bestemming geven?

 

 

Wat kost het om goederen te verzenden?

Goederen transporteren is duur. Afhankelijk van de bestemming, kost het je al snel meer dan 5.000 euro om een container te verschepen. Bovendien moet je nog rekenen op extra kosten: het baantransport naar het binnenland, douane- en invoerrechten, ontsmetting van de container,…

We make hope (het vroegere Wereld Missie Hulp) geeft in een artikel van De Standaard (december 2018) meer duiding bij de kosten van het transport. 

 

 

Is het zinvol om je budget zo te besteden?

Maak een kosten-batenanalyse op. Vraag je af of het zinvol is om je budget te investeren in een duur transport. Misschien kan je voor hetzelfde bedrag wel ter plaatse schoolgerief aankopen of een timmerman schoolbanken laten maken? Of misschien bereik je wel meer door het schoolgeld van kinderen te sponsoren?

 

 

Hebben de verzonden goederen een meerwaarde ter plaatse?

Al te vaak worden goederen verzonden vanuit het idee: ‘Ze kunnen daar alles wel gebruiken.’ Maar zitten ze ginds wel echt te wachten op de goederen die je stuurt?

Bijvoorbeeld: Een klein gezondheidscentrum in Congo krijgt plots gratis materiaal aangeboden om een volledig tandartskabinet in te richten. Ze zullen uiteraard niet snel weigeren. Alleen: voordien was er helemaal geen sprake en geen nood om aan tandheelkunde te doen. Integendeel, de begeleiding van zwangere vrouwen bij bevallingen is er een veel grotere prioriteit. Maar de werking van het gezondheidscentrum worden dan maar noodgedwongen aangepast: Er wordt dan toch maar aan tandheelkunde gedaan.

Het is pas zinvol om de goederen te verzenden, als dat kadert binnen een ruimer project dat jullie partnerorganisatie wil realiseren. Deel, bijvoorbeeld, niet zomaar oude naaimachines uit. Het is pas zinvol om ze te verzenden als ze deel uitmaken van een opleidingsprogramma. Of als ze mensen de kans bieden om een kleine onderneming op te starten.

Maak dus eerst een grondige analyse van wat er nodig is om het project te realiseren.  Zo kan je gericht op zoek gaan naar goederen en weet je dat ze ook echt een meerwaarde bieden. 

 

 

Hoe zit het met de lokale of regionale markt?

De massale import van goederen uit het buitenland verstoort de markt in heel wat landen.  De goedkope producten zijn concurrentie voor de kleine, lokale handelaars. Om ‘dumping’ tegen te gaan, verbieden steeds meer landen de invoer van tweedehandsgoederen, zoals kleding. 

Ga na of je de goederen niet beter in het land zelf aankoopt. Je stimuleert er de lokale industrie, de lokale handel en de lokale werkgelegenheid mee. Voor grotere of technische producten kan je misschien niet terecht in het land zelf. Maar zelfs dan blijft het interessanter om naar buurlanden te kijken. Dat is nog altijd minder transport en de kans op onderhoud is dichter in de buurt.

Goederen verzenden kan soms ook een positieve bijdrage leveren aan de lokale economie. Door, bijvoorbeeld naaimachines ter beschikking te stellen, kan je na een naaicursus zelf een atelier opstarten. Maar stel je steeds eerst de vraag of je die materialen niet beter ter plaatse kan aankopen.

 

 

Kunnen de goederen ter plaatse gebruikt, onderhouden en hersteld worden?

Veel medische of technische toestellen kunnen een vergiftigd geschenk zijn. Vaak zijn er geen vervangstukken of accessoires beschikbaar of ontbreekt het aan technische kennis om de apparaten te onderhouden.

Ook op het verzenden van computers klinkt heel wat kritiek. Afrika wordt overspoeld met afgedankt informaticamateriaal. Het materiaal is dikwijls al verouderd als het hier vertrekt. Afrika zit zo met de oude rommel opgescheept. En producenten ontlopen hun verantwoordelijkheid om het materiaal – dat nogal wat vervuilende metalen bevat – op een duurzame manier te recycleren.

Onze afgedankte spullen komen ook vaak daar terecht bij ... de afgedankte spullen.

Als je technische toestellen opstuurt, kies dan voor merken en modellen die onderdelen beschikbaar hebben in het land van bestemming. En investeer ook in de opleiding van technisch personeel om het onderhoud en duurzaam gebruik van het materiaal te waarborgen.

 

 

Hoe zit het met de plaatselijke wetgeving en de administratieve formaliteiten?

Elk land heeft eigen import- en douaneregels. In sommige landen is de invoer van tweedehands goederen, bijvoorbeeld, verboden. Je moet goed op de hoogte zijn van de plaatselijke wetgeving. Het kan daarom slim zijn om samen te werken met een organisatie die hier ervaring mee heeft. In Vlaanderen kan je bijvoorbeeld bij We Make Hope terecht 

Voor alle goederen die je invoert – ook gratis goederen – heb je minstens een pro forma-factuur nodig. Dat vraagt al heel wat papierwerk. Bovendien is het niet altijd evident om goederen als ‘humanitaire goederen’ te laten invoeren, om vrijgesteld te zijn invoerbelastingen. Dikwijls moet je goed kunnen aantonen voor wie de goederen bestemd zijn en met wie je in het land zelf gaat samenwerken. Bovendien kan het ‘dedouaneren’ soms maandenlang duren. Als je niet de juiste contacten hebt, kan je dat veel geld kosten.  

 

 

Wat zijn de risico's?

Als jouw transport in het land van bestemming is toegekomen, kunnen de goederen het mikpunt worden van diefstal en corruptie. Goederen verdwijnen onderweg en ‘vallen van de vrachtwagen’. En zodra ze op de bestemming zijn, moet je zo nog op een veilige manier kunnen opslaan. 

 

 

Hoe organiseer je de verdeling van de goederen?

De verdeling van de goederen is een gevoelig punt. Je kan nooit iedereen tevreden stellen en dat kan leiden tot spanningen en afgunst. Denk dus vooraf na hoe je het gaat aanpakken: 

  • Hoe zorg je ervoor dat alles ordelijk verloopt? 
  • Wie heeft recht op wat? 
  • Welke afspraken maak je met je lokale partnerorganisatie? 
  • Welke afspraken maak je met de ontvangers? 
  • Hoe stel je je op tegenover degenen die niets ontvangen?

 

 

Wie kan ons helpen bij het transport? Waar kan ik terecht voor advies en ondersteuning?

In Vlaanderen is de organisatie We Make Hope gespecialiseerd in het verzenden van hulpgoederen naar het buitenland. Ze nemen de organisatie van het transport voor hun rekening, regelen al het papierwerk en volgen de goederen op tot in de haven van bestemming. Ook dit kost geld natuurlijk, maar de kosten liggen lager en Wereld Missie Hulp kan in sommige gevallen een verminderd tarief aanbieden.

Voor meer advies kan je terecht bij de verzendingsdienst van We Make Hope.

 

 

Kunnen we de goederen geen andere bestemming geven?

Twijfel je of het organiseren van een transport wel haalbaar is? Overweeg dan eens of je de goederen die je ter beschikking hebt niet op een andere manier kan inzetten. 

Misschien kan je ze wel verkopen en de opbrengst ervan gebruiken voor je project? Of misschien zijn er ook kwetsbare doelgroepen hier in Europa die baat hebben met de materialen die je beschikbaar hebt.